Connect with us

Lajme

Hyrja e ASH-së në Qeveri, Nazarko lavdëron kuadrot e ASH-së

Published

on

Analisti nga Shqipëria, Mentor Nazarko përmes një kolumne të publikuar në me media e ka cilësuar si një vendim të mençur hyrjen e ASH-së në Qeveri, ndërsa nuk i ka kursyer lëvdata për kuadrot e kësaj partie.

“Nga njëra anë, Aleanca për Shqiptarët e Arben Taravarit, dikur udhëhequr nga Zijadin Sela, hyn në qeveri duke sjellë individë me cilësi të spikatura në role ekzekutive, pas eksperiencës agresive në opozitë,me një riorientim të ri kah Shqipëria (jo veç Kosova). BDI e kryesenjorit Ali Ahmeti, po ndihet e kërcënuar nga lufta e brendshme e ish senjor-ve të saj -Musa Xhaferri, e Izet Mexhiti, luftë që mund ta dobësojë të paktën në Shkup e Çair. Besa e Bilal Kasamit, që kontrollon Tetovën, komunën më të madhe, sheh sesi flamuri i i opozitës i mbetet vetëm asaj tek shqiptarët, dicka që mund ta favorizojë elektoralisht në zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Partia më e vogël Alternativa që doli prej qeverisë, në përpjekje për të mbajtur të ndezur flakën e protagonizmit shqiptarocentrik, hodhi tezën e Asosacionit të komunave shqiptare, si refleks i kërkesës serbe për Kosovën, por nuk dihet sa flaka do të mbetet e ndezur”, e nis shkrimin e tij Nazarko.

Ndërsa në vijim ua sjellim të plotë opinionin e tij

ë fakt ky është thjesht një lexim fuqie elektorale dhe jo i cilësisë së vërtetë programore të partive shqiptare në skenën politike maqedonase, relativisht të populluar. Aleanca për Shqiptarët i ka ofruar qeverisë imazhin e mirë të pakorruptuar të kreut të saj Taravari si kryekomunar i Gostivarit, ekspertizën e Hazir Aliut, etj, dicka që mund të jetë e shëndetshme krahasuar me bjerrjen e madhe morale të BDI në pushtet prej shumë vitesh. Ama pritet të shihet a do të mbetet programor ky afrim, dhe cfarë axhende në favor të shqiptarëve dhe shoqërisë maqedonase sjell ky kapërcim i ylberit për ASH. Pa hyrë në analizën programore të partive të tjera, po duket qartë se kjo hyrje e ASH në qeveri e rrit ndjeshëm përfaqësimin e shqiptarëve në poste ekzekutive ndoshta në më shumë se 50%. Mirëpo a sjell skenarë gjithsesi të volitshëm për interesat e shqiptarëve në afat të mesëm- kjo rritje e përfaqësimit, bashkë me kërkesën për kryeministër shqiptar 3 muajt e fundit? VMRO-DPMNE, e Mickovskit, prapa të cilit ndihet hija e fuqishme e Gruevskit që poston përditë në facebook qëndrime të forta apo glorifikuese të veprave të veta ekzekutive, po rritet ndjeshëm. Gruevski I falur penalisht, mbrapa apo para Mickovskit nesër në qeveri, mund të sjellë dhe front panmaqedonas, ashtu si dhe interesa ruse dhe serbe. Skenari i rritjes së përfaqësimit ekzekutiv shqiptar, ndërlidhur me krizën kushtetuese prej bullgarëve ngjan se e rrit frikshëm VMRO-në, madje dhe Levicën haptazi proruse. Ndërsa LSDM, duket qartë se ka krizë lidershipi, pra prirja e saj elektorale duket rënëse.

Po mundohemi të kuptojmë ndikimin e ngjarjeve të reja në avancimin e statusit të shqiptarëve dhe të vetë Maqedonisë. Me statuskuonë aktuale – sa për shembull-faktori kryesor shqiptar, BDI me qendrimin e gjatë në pushtet, nuk ka prodhuar dot as 17 kilometra autostradë drejt Kosovës, as universitete elitare megjithë shtimin numerik të tyre, as emancipim cilësor shoqëror, ndërsa figurat religjioze islame kanë ndikim të fuqishëm dhe jo rrallë prapambetës.
Ndaj duhen kqyrur disa drejtime të paeksploruara, që e prishin statuskuonë dhe mund të riorientojnë elektoralisht, por jo vetëm elektoralisht prirjet e shoqërisë maqedonase.

Disa sugjerime

Skena politike shqiptare në Maqedoni është në trysninë e zhvillimeve cilësore që mund ta ndryshojnë jo vetëm statuskuonë elektorale të saj. Nga njëra anë, Aleanca për Shqiptarët e Arben Taravarit, dikur udhëhequr nga Zijadin Sela, hyn në qeveri duke sjellë individë me cilësi të spikatura në role ekzekutive, pas eksperiencës agresive në opozitë,me një riorientim të ri kah Shqipëria (jo veç Kosova). BDI e kryesenjorit Ali Ahmeti, po ndihet e kërcënuar nga lufta e brendshme e ish senjor-ve të saj -Musa Xhaferri, e Izet Mexhiti, luftë që mund ta dobësojë të paktën në Shkup e Çair. Besa e Bilal Kasamit, që kontrollon Tetovën, komunën më të madhe, sheh sesi flamuri i i opozitës i mbetet vetëm asaj tek shqiptarët, dicka që mund ta favorizojë elektoralisht në zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Partia më e vogël Alternativa që doli prej qeverisë, në përpjekje për të mbajtur të ndezur flakën e protagonizmit shqiptarocentrik, hodhi tezën e Asosacionit të komunave shqiptare, si refleks i kërkesës serbe për Kosovën, por nuk dihet sa flaka do të mbetet e ndezur.

Avancimi numerik i shqiptarëve në kontrollin e një pjese të pushtetit në Republikën fqinje, ofron karburant për nacionalizmin maqedonas.Kjo nuk i leverdis Perëndimit, pra nuk duhet t’i pëlqejë as shqiptarëve. Ndaj ka ardhur koha, madje shumë më herët, për një Marrëveshje të madhe, midis dy popujve, a kombeve, ku hyn pra dhe Shqipëria. Njëlloj Traktati miqësie i RMV me RSh, i cili si shtyllë kryesore ka garancitë për faktorin maqedonas se Shqipëria dhe shqiptarët kurrë nuk do të konspirojnë për dobësimin e shtetit të tyre, se do respektohen popullsitë respektive në territorin e njera tjetrës, etj, etj. Brenda këtyre garancive, mund të parashihet dhe përfshirja e dy qeverive, e bizneseve të dy shteteve, diasporave përkatëse, për projekte infrastrukturore me interes të përbashkët si është përshembull Porti i Vlorës. Konflikti ruso-ukrahinas e ka rritur fuqishëm rëndësinë e Korridorit tetë, por baza portuale e këtij Korridori ka nevojë dhe për Vlorën. Një Fond i përbashkët investiv, i hapur për publikun, biznesin, mund të ishte zgjidhje. Ky Traktat në fund të fundit, ndërsa Maqedonia e Veriut e ka nënshkruar (pa dobi hëpërhë), një traktat të tillë me Bullgarinë, apo një surrogat (Prespa) të tij me Greqinë, ngjan i vonuar, sa kohë që Shqipëria ka gjithmonë faktor stabiliteti për republikën e re: në 1992, e njohu e para; ofroi lehtësira portuale gjatë embargos greke (embargo që s’u shfrytëzua si duhej madje prej Shqipërisë;), etj.. Ky traktat duhet të negociohet dhe firmoset patjetër para zgjedhjeve të ardhshme parlamentare. Nëpërmjet ketij instrumenti diplomatik të miqësisë të propaganduar fuqishëm, mund të shërohet sadopak vetëdija e popullit maqedonas të helmuar aktualisht nga ndikime ruse, serbe, etj, duke i krijuar idenë se Adriatiku ku shkojnë për pushime të lira, është dhe det i tyre.

Një sugjerim tjetër vlen për politikën e jashtme shqiptare. Një arsye pse Serbia është faktor i fuqishëm rajonal, veç ekonomisë dhe armëve, është dhe ndërlidhja e popullsive serbe me Beogradin. Tirana e fuqizuar ndjeshëm ndërkombëtarisht si anëtare e Këshillit të Sigurimit, me bazë të NATO-s, etj, duhet të rikonceptojë politikën e vet rajonale, duke ndikuar faktorin shqiptar (si ishte Tryeza e Tiranës, por jo vetëm) kah perëndimi, kah pajtimi, kah racionaliteti, kah rrallimi i lastarëve partiakë sherrxhinj, me instrumentin e non grata-s, madje. Në këtë drejtim, ajo logjistikisht duhet të orientojë në mënyrë centralizuese këtë politikë, me një figurë profesionale, që koordinon apo ndihmon ambasadorët në seicilin prej vendeve.

Këto ishin disa sugjerime modeste për një sallatë të shijshme maqedono- shqiptare. E ngrënshme dhe për miqtë perëndimorë, aq shumë të ndjeshëm historikisht per ruajtjen e stabilitetit në vendin e vogël me rëndësi strategjike globale si kryqëzim i korridoreve më të rëndësishme të botës.

Continue Reading

Lajme

Vajc: Në rrugën evropiane, Maqedonia ka pengesa me historinë nga shekulli i kaluar

Published

on

By

Maqedonia, e cila i mbijetoi luftërave ballkanike të viteve 90-të të shekullit të kaluar pa dhunë masive dhe në të cilën jetojnë njerëz të ndryshëm dhe grupe të ndryshme etnike dhe fetare që arritën të ndërtojnë një shoqëri paqësore, dikur ishte lidere në rajon kur, 20 vjet më parë, e filloi procesin e anëtarësimit në BE së bashku me Slloveninë, tha eurodeputeti austriak Tomas Vajc në fjalimin e tij para Parlamentit Evropian gjatë një debati mbi raportin e tij për vendin për vitin 2023 dhe 2024 sonte.

“Ku ndodhet Sllovenia sot dhe çfarë i ndodhi Maqedonisë së Veriut? Pati disa pengesa gjatë rrugës. Pengesa që ndërlidhen me historinë, pengesa që ndërlidhen me luftërat e shekullit të kaluar, pengesa me mënyrën e ndërtimit të marrëdhënieve të mira dypalëshe me fqinjët. Por marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë duhet të ndërtohen gjithmonë nga të dyja palët”, kjo është shumë e qartë, shtoi Vajc.

Ai theksoi se, megjithëse vendi ka qenë në rrugën e anëtarësimit në BE tashmë 20 vjet dhe ka zbatuar një pjesë të konsiderueshme të legjislacionit evropian, ai ende nuk ka filluar zyrtarisht negociatat për anëtarësim në BE, edhe pse duhet ta kishte bërë këtë.

“Nëse i shikoni si partnerë të Bashkimit Evropian, ata janë partneri ynë i besuar. E ndajnë politikën tonë të përbashkët të jashtme dhe të sigurisë njëqind për qind, janë anëtarësuar në NATO, janë bashkuar me përpjekjet e përbashkëta që kemi në Bashkimin Evropian. Sot, kur ne evropianët e kuptojmë se duhet të mbrojmë fatin tonë dhe se ne evropianët duhet të qëndrojmë së bashku në dritën e asaj që po ndodh globalisht, mendoj se duhet të shqyrtojmë përshpejtimin e procesit të pranimit të Maqedonisë së Veriut”, tha eurodeputeti austriak.

Vajnc theksoi se Raporti jep një pamje të plotë të gjendjes së vendit dhe mirëpret disa arritje, por gjithashtu bën thirrje për reforma dhe flet për gjuhën e urrejtjes, krimet e urrejtjes, nevojën për sundimin e ligjit, luftën kundër korrupsionit dhe jo vetëm për miratimin e ligjeve, por edhe për rezultatet që do të ndihen nga qytetarët.

“Në Raport flitet shumë për ndryshimet kushtetuese që kërkohen për të filluar negociatat e aderimit. Ndryshimet kushtetuese që përfshijnë edhe pakica të tjera në Kushtetutë, ndër të cila edhe atë bullgare”, tha Vajc.

Ai theksoi se në dokument diskutohet edhe për gjendjen ekonomike, e cila, siç tha ai, ka anët pozitive, por edhe mangësitë, si dhe për shfrytëzimin e pamjaftueshëm të mbështetjes që vjen nga Bashkimi Evropian, në kushte kur është shumë e rëndësishme që vendi të investojë në staf profesional dhe t’i mbajë ata që kanë treguar se janë të aftë.

“Ai vend është plot me trashëgimi natyrore të jashtëzakonshme, male, liqene, monumente kulturore, por për fat të keq, vendi është gjithashtu plot me mbeturina, deponi të paligjshme dhe ndotje. Po, ka një përmirësim të situatës, por ka ende shumë për të bërë”, përfundoi Vajc.

Ai theksoi se shoqëria civile në vend ka kushte për të punuar, por se është i dukshëm edhe ndikimi negativ, i cilit duhet të luftohet, pavarësisht nëse është rus, kinez, saudit, serb apo nga kudo tjetër, sepse njerëzit duhet të vendosin vetë për fatin e tyre. Në atë kontekst, sipas tij, dokumenti flet edhe për mediat, nevojën për transparencë në pronësinë e medias, si dhe për potencialin që ka vendi.

“Ky Raport përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt anëtarësimit në BE dhe shpresoj që shumë prej jush do ta mbështesin atë në votimin nesër. Ata do të mbështesin pranimin e Maqedonisë së Veriut në Bashkimin Evropian ose të paktën hapin tjetër që mund të ndërmarrim në një mënyrë konstruktive, të përbashkët dhe proevropiane”, shtoi Vajc.

Continue Reading

Lajme

Taravari: Partneriteti pa barazi është robëri e maskuar, S’bëhet se nuk vlen!”

Published

on

By

Kryetari i Aleancës për Shqiptarët, Arben Taravari përmes një postimi ka akuzuar VLEN-im se po qëndron në një qeveri ku nuk janë të barabartë dhe janë rë robëruar, shkruan Top24

“Partneriteti pa barazi është robëri e maskuar me shtrëngime duarsh e buzëqeshje të ngrira. S’bëhet se nuk vlen!”

Continue Reading

Lajme

VLEN shqyrton seriozisht mundësinë e listave të përbashkëta me VMRO-DPMNE – Eksperimenti i dytë

Published

on

By

Në skenën politike shqiptare në Maqedoninë e Veriut është hapur një debat i ri strategjik: koalicioni VLEN, pjesë e shumicës aktuale qeverisëse, po shqyrton mundësinë e daljes me lista të përbashkëta per këshilltarë me VMRO-DPMNE-në, partinë maqedonase që aktualisht është në pushtet.

Propozimi ka ardhur me zë të qartë nga Lëvizja BESA, e cila këtë model e konsideron si një eksperiment të dytë elektoral në marrëdhëniet ndëretnike, pas bashkëpunimit të kaluar që pati me LSDM-në. Si një nga promotorët e kësaj ideje përmendet edhe emri i Adnan Azizi, përfaqësues i BESA-s në kuadër të VLEN-it.

Burime nga brenda koalicionit bëjnë të ditur se kjo nismë ka hasur në rezistencë të pjesshme brenda vetë VLEN-it. Konkretisht, një pjesë e Lëvizjes Demokratike të Izet Mexhitit dhe një segment i Alternativës, i cili ndodhet nën ndikimin e Afrim Gashit, aktualisht kryetar i Kuvendit, janë skeptikë për një bashkëpunim të tillë me një parti që historikisht ka mbajtur qëndrime nacionaliste ndaj shqiptarëve.

Megjithatë, të tjera zëra brenda koalicionit po e shqyrtojnë me kujdes këtë propozim, duke mos e përjashtuar mundësinë që një bashkëpunim i tillë të jetë politikisht i leverdishëm në rrethana të caktuara.

Tema pritet të trajtohet më konkretisht në mbledhjen e ardhshme të kryesisë së VLEN, ku do të diskutohet nëse ky skenar do të mbështetet si strategji zgjedhore apo do të refuzohet për shkak të përplasjes me qëndrimet e mëparshme politike të partive shqiptare në pushtet.

Continue Reading

TOP Lajme