Connect with us

Lajme

Ekspertët paralajmërojnë: Mungon transparenca në matjen e rrymës, EVN kontrollon gjithçka

Published

on

Inxhinierët e Maqedonisë së Veriut paralajmërojnë se askush në shtet nuk kontrollon konfigurimet softuerike të orëmatësve të energjisë elektrike të instaluar nga EVN, çka mundëson potencialisht vendosjen e shumëzuesve të gabuar apo tarifave më të larta pa dijeninë e qytetarëve. I vetmi organ inspektues është vetë EVN, ndërsa institucionet shtetërore nuk mbajnë të dhëna për modelet apo ankesat.
Ministrja e Energjisë kishte premtuar reforma dhe funksionalizim të pajisjeve shtetërore për kontroll, por pas katër muajsh ato ende nuk janë në funksion. Inxhinierët kërkojnë mbikëqyrje të pavarur dhe transparencë urgjente në sektorin e matjes së energjisë, transmeton Portalb.mk..
“Nga përshkrimet teknike të orëmatësve Iskrameco MT174 dhe Iskrameco ME382, të cilët më shpesh instalohen, konfigurohen dhe verifikohen nga EVN, mund të lexohet se ata kanë aftësinë të përshtaten me softuer për të matur më shumë energji elektrike të konsumuar sesa konsumohet në të vërtetë. I vetmi organ në shtet që kryen ndonjë kontroll të orëmatësve është organi inspektues i operatorit austriak EVN, i cili është i akredituar nga Instituti i Akreditimit me certifikatën IT-068. Zona e inspektimit e përcaktuar nga akreditimi i këtij organi inspektues i referohet vetëm verifikimit fizik dhe teknik të matësve. Askush në shtet nuk i kontrollon cilësimet e softuerit, thonë Inxhinierët e Maqedonisë së Veriut në një reagim për mediat.
a është vendosur saktë shumëzuesi ose shumëzon konsumin ×1.1 ose ×1.2,
a janë të sakta zonat tarifore ose a aplikohen ndryshime në tarifa më të larta pa dijeninë e qytetarit,
a është konfiguruar pajisja si trefazore për një përdorues me një fazë.
As Byroja e Metrologjisë nuk e bën këtë, as Instituti i Akreditimit. Kështu, konfigurimi i orëmatësve që matin konsumin e energjisë elektrike ka ekzistuar prej kohësh si një “kuti e zezë” nën kontrollin e plotë të operatorit austriak EVN”, thuhet në reagimin e Inxhinierëve.
Sipas Inxhinierëve, edhe pse cilësimet e këtyre parametrave ndikojnë drejtpërdrejt në faturat mujore të energjisë elektrike, qytetarët nuk kanë mundësi t’i kontrollojnë ato në mënyrë të pavarur.
“Si qytetarë, ne mund të shprehim vetëm dyshime se po paguajmë më shumë sesa kemi shpenzuar, mund të kërkojmë një kontroll të matësve, por kontrolli sigurisht që nuk do të kryhet nga një autoritet shtetëror ose organ i pavarur, por nga organi inspektues i EVN-së. Por edhe atje, konfigurimet e softuerit nuk do të kontrollohen, megjithëse në fund do të na ngarkohet një shumë e përshtatshme për të. Kjo përfaqëson një boshllëk serioz sistemik në sektorin e energjisë”, thuhet në reagim.
Të nxitur nga deklarata e ministres së Energjisë, e cila më 23 shkurt 2025, gjatë një vizite në Byronë e Metrologjisë, deklaroi se “epoka e orëmatësve të pasaktë dhe faturave të larta po mbaron” dhe njoftoi se pajisjet e verifikimit të laboratorit shtetëror do të viheshin në funksion menjëherë, Inxinierët i paraqitën kërkesë për informacion publik Byrosë së Metrologjisë, për të parë rezultatet e kontrollit të kryer nga laboratori shtetëror. Përgjigja që morën zbuloi se katër muaj pas deklaratës së ministres, pajisjet ende nuk janë aktivizuar, dhe hapi i parë konkret institucional – njoftimi i prokurimit publik për instalimin dhe trajnimin e sistemit ZERA MT310-5 – ndodhi vetëm më 12 qershor – disa ditë pasi Byroja mori kërkesën tonë për informacion publik.

“Përveç kësaj, nga përgjigja, mësuam se qytetarët nuk kanë mundësi të kontrollojnë drejtpërdrejt orëmatësit, as të kenë qasje në informacion mbi cilësimet teknike, ndërsa institucionet shtetërore nuk mbajnë të dhëna të modeleve, as statistika mbi ankesat e mundshme. Kjo tregoi qartë se institucionet reagojnë vetëm nën presionin e publikut, dhe jo me iniciativën e tyre.
Prandaj, ne i paraqitëm një kërkesë EVN-së me pyetje që lidhen me aftësitë teknike të këtyre orëmatësve:
A është teknikisht e mundur të vendoset shumëzuesi i gabuar,
A është teknikisht e mundur të ndryshohen tarifat nëpërmjet qasjes në distancë,
A mbahen të dhëna për ndërhyrjet dhe kush ka qasje në to.
Pyetjet nuk ishin në drejtim të faktit nëse janë bërë ndërhyrje të tilla, por nëse ndërhyrje të tilla janë teknikisht të realizueshme dhe nëse ekziston një institucion i pavarur që e monitoron këtë”, thonë Inxhinierët.
Duke pritur përgjigjen nga EVN, ata konkludojnë se është e nevojshme një reformë urgjente që do të mundësojë mbikëqyrje të pavarur, një regjistër publik të orëmatësve dhe përfshirjen e institucioneve shtetërore në verifikimin e cilësimeve teknike.
“Ne kuptuam se asnjë institucion shtetëror nuk ka njohuri për konfigurimet e matësve, dhe EVN austriake instalon, menaxhon dhe verifikon në mënyrë të pavarur pajisjet që matin konsumin e energjisë elektrike të qytetarëve”, thuhet në fund të reagimit.
Kujtojmë se Shoqata e inxhinierëve të Republikës së Maqedonisë në mars të këtij viti, ka dorëzuar peticion në Komisionin Rregullator për Energjetikë me kërkesë për ndryshimin e rregullave për furnizim me energji elektrike. Shoqata kërkon në peticion ndryshimin e rregullave për furnizimin me energji elektrike dhe futjen e leximeve mujore të njehsorëve, siç parashikohet për kategoritë e tjera të kyçjeve në sistemin tarifor të shpërndarjes.
Nga fundi i vitit 2024 dhe në fillim të vitit 2025, mijëra qytetarë në Maqedoninë e Veriut janë përballur me fatura marramendëse për energjinë elektrike, shpeshherë shumëfish më të larta se zakonisht. Shumë prej tyre raportuan se faturat janë bazuar në vlera të parashikuara për shkak të mosleximit të rregullt të matësve nga EVN. Megjithëse janë dorëzuar mijëra ankesa për korrigjime, vetëm një pjesë e vogël është pranuar. Institucionet si KRrE dhe Avokati i Popullit janë përfshirë në trajtimin e rasteve, por ndërkohë, qytetarët vazhdojnë të ndihen të pambrojtur, ndërsa laboratori shtetëror për kontrollin e matësve ende nuk është funksional.
Për periudhën për muajt dhjetor 2024 dhe janar 2025 në “EVN Home” janë dorëzuar gjithsej 15.000 kërkesa për korrigjim të leximeve të orëmatësve për matjen e sasisë së shfrytëzuar të energjisë elektrike.
Por, siç thanë nga kompania, vetëm 2.200 ose 15% e kërkesave për korrigjim janë pranuar dhe për ato është bërë korrigjimi i faturave. Nga atje thonë se numri i ankesave është 20 përqind më i ulët krahasuar me muajin dhjetor të vitit 2023 dhe muajin janari të vitit 2024. /Portalb.mk./

Continue Reading

Lajme

Shaip Zeneli: Në M-Nav pesë maqedonas e asnjë shqiptar. Ju nuk jeni vetëm edepsëza, po edhe tradhtarë

Published

on

By

Shaip Zeneli nga BDI ka dalë me të dhëna të reja për punsimet e shqiptarëve. Ai thotë se në M-Nav janë punësuar 5 maqedonas kurse asnjë shqiptar, njofton Top24.mk.

“Në M-Nav pesë maqedonas e asnjë shqiptar.

Kur punësoheshin shqiptarët në M-Nav kishte protesta gjoja për profesionalizëm e sot ku jeni? Ku mbeti profesionalizmi kur edhe familjarë të dënuar për terrorizëm punësohen?
Nuk mjaftut me këtë po në propozim keni edhe heqjen e nenit 96 nga Ligji për Policinë, nen që parasheh përfaqësim të drejtë dhe adekuat në këtë institucion. Propozim-ligji është sot në seancë plenare!!
Dhe kjo po ndodh në heshtje, me dorën e atyre që thonë “rini rehat”…
Po çfarë rahatije me juve, tradhti mbi tradhti.
Ju nuk jeni vetëm edepsëza, po edhe tradhtarë që ja kaloni edhe vet Rrahman Morinës.
Pishpirika”, shkruan Zeneli.

Continue Reading

Lajme

Kontrollorët te M-NAV përsëri në protestë pasi në konkursin e fundit u punësuan familjarë të pushtetarëve dhe partiakëve

Published

on

By

Në shpalljen kontestuese, për shkak të së cilës më 10 korrik kontrollorët e fluturimeve në Navigacionin e Maqedonisë (M-NAV) u kërcënuan se do të hidheshin në grevë, janë pranuar: Ivana Jug – bashkëshortja e të ndjerit Igor Jug, njërit prej të dënuarve për sulmin e organizuar në Kuvend më 27 prill të vitit 2017, Atanas Stamnov – bashkëshorti i drejtoreshës së Regjistrit Qendror të Maqedonisë, Anita Stamnova, si dhe nënkryetari i Unionit të Forcave të Reja të VMRO-DPMNE-së, Filip Gjorgjiev, zbulon SAKAMDAKAZAM.MK, përcjell Portalb.mk.

Gjorgjiev është pranuar në vendin e punës “studentit AI”, ndërsa Jug dhe Stamnov janë pranuar në vendin e punës “ndihmës për zhvillim, investime dhe prokurime”.

Tashmë disa ditë me radhë me këmbëngulje e kërkojnë Drejtorin e M-NAV, Vlladimir Risteski, për ta pyetur nëse gjatë procesit të punësimit ishte e rëndësishme që kandidatët të ishin anëtarë të partisë, si dhe për pyetje të tjera, por ai as nuk iu përgjigjet telefonatave dhe as nuk përgjigjet në mesazhet e dërguara në SMS dhe Viber.

Risteskin, me të cilin në Këshillin Drejtues të M-NAV janë edhe drejtorët Kliment Çepunjoski dhe Fatmir Zimberi, fillimisht e pyetëm se pse dje (16.07.2025) u ripublikua një pjesë e kësaj shpallje, për tre vende pune (dy me arsim të mesëm dhe një vend për “këshilltar” me arsim të lartë).

Informacioni jozyrtar është se kandidatët e tjerë nuk e kanë pasur dokumentacionin e nevojshëm, domethënë nuk i i kanë plotësuar kushtet, prandaj dje është shpallur, ripublikuar një pjesë e shpalljes nga data 9 korrik, vetëm për ato vende që pothuajse u zunë nga kandidatë të tjerë pa lidhje partiake. Njëri nga kandidatët është refuzuar sepse nuk ka pasur njohuri nga gjuha angleze.

Shpallja është përsëritur për vendin e punës “operator i transmetimit të të dhënave dhe autorizim dhe mbikëqyrje të fluturimeve”, për vendin e punës “student AI” dhe për vendin e punës “këshilltar i pavarur”.

Drejtori nuk na u përgjigj as dhe se pse në fazën e dytë kandidatët janë intervistuar vetëm nga tre drejtorët, pa dëshmitarë? Punonjësit në M-NAV thonë se ata nuk kanë lejuar që gjatë intervistimit të marrë pjesë madje as procesverbalisti.

Sipas marrëveshjes së arritur nga menaxhmenti i M-NAV, Qeveria dhe Sindikata e Kontrollorëve të Fluturimit, për ta parandaluar grevën dhe mbylljen e qiellit mbi Maqedoni, gjatë intervistave me kandidatët për punësim për cilin do vend punë në këtë ndërmarrje shtetërore, detyrimisht është dashur të marrin pjesë edhe përfaqësuesit e Sindikatës.

Greva e kontrollorëve të fluturimeve e planifikuar për më 10 korrik u parandalua sepse Qeveria garantoi se do t’i përmbushte të gjitha kërkesat e përcjella përmes Sindikatës. Duhej të merrnin fund punësimet partiake, duhej të merrej miratimi nga Ministria e Financave për një shpallje për të paktën 6 kontrollorë të fluturimeve, sepse ka mungesë të tyre, si dhe meteorologëve, inxhinierëve dhe profesionet e tjera qenësore. Duhet të ishte shpallur edhe një tender për përzgjedhjen e një agjencie ndërkombëtare, të pavarur, e cila do të kryente një analizë të gjendjes aktuale në M-NAV, si dhe pozitave qenësore që duhen plotësuar për funksionimin normal të ndërmarrjes, por Sindikata e Kontrollorëve të Fluturimeve u mashtrua.

Sa i përket temës së punësimeve me libreza partiake më 14 korrik kryeministri Hristijan Mickoski në fjalimin e tij në ngjarjen “Një vit me rezultate” në të cilin Drejtoria e Doganave raportoi për punën e saj në vitin paraprak, tha:

“Për një vit me punë të palodhur, vizion dhe një qasje ekonomike, po e ngrejmë vendin në këmbë, pjesë pas pjese, institucion pas institucioni, sistem pas sistemi. Qytetarët e njohin qasjen e re. Ata e dinë se ne nuk premtojmë mrekulli, se punojmë shumë çdo ditë për të ndërtuar një sistem që nuk varet nga librezat partiake, por nga drejtësia, llogaridhënia dhe barazia.”

Mickoski, si udhëheqës i opozitës, deklaroi: “Librezat partiake nuk duhet të jenë kriter për punësim.” Ai tha edhe se: “Nëse duam të ndërtojmë një shtet të bazuar në njohuri dhe kompetenca, librezat partiake nuk duhet të jenë kriter për punësim, por njohuritë dhe aftësitë. Ajo që po e them tani mund të mos u pëlqejë shumë njerëzve edhe në partinë tonë, por mendoj se diku duhet të fillohet. Dhe nëse ne duhet ta fillojmë këtë si shumë procese në shtet, le të fillojmë.”

Sindikata e Kontrollorëve të Trafikut Ajror të Maqedonisë (SKTAM) më 10 korrik e anuloi vendimin e shpallur për grevë, e cila duhej të zhvillohej atë ditë. Kryetari i SKTAM-së, Aleksandar Tasevski, tha se kërkesat e sindikatës po ecin përpara, më saktësisht, kërkesa për punësimin e kontrollorëve dhe për zbatimin e një analize funksionale që duhet të përcaktojë se cilat vende pune dhe sa drejtues nevojiten është miratuar.

Kujtojmë se, sindikata e Kontrollorëve të Trafikut Ajror të Maqedonisë më 19 qershor i kishte dërguar një letër paralajmëruese Bordit të Drejtorëve të Navigacionit Maqedonas (M-NAV) se më 10 korrik, kontrollorët do të hyjnë në grevë dhe do të mbyllin qiellin nëse vazhdon të punësohet personel i panevojshëm partiak në vend të kontrollorëve të trafikut ajror, inxhinierëve dhe meteorologëve.

Reagimi i tyre erdhi pas një konkursi për punë të shpallur nga MNAV.

Continue Reading

Lajme

Parlamenti Evropian: Korrupsioni i nivelit të lartë dhe mosbesimi në drejtësi pengojnë rrugën e Maqedonisë së Veriut drejt BE-së

Published

on

By

Pasi e miratoi raportin e tij të fundit mbi Maqedoninë e Veriut, Parlamenti Evropian thekson se përparimi drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian duhet të bazohet në merita dhe përmbushjen e Kriterëve të Kopenhagës. Eurodeputetët shprehën shqetësim serioz për përkeqësimin e gjendjes në luftën kundër korrupsionit dhe besimin gjithnjë e më të ulët të qytetarëve në sistemin gjyqësor.

Raporti nënvizon se ndonëse vendi ka miratuar reforma të rëndësishme, zbatimi mbetet i mangët, veçanërisht në fushat e qeverisjes, administratës publike, sundimit të ligjit dhe politikës kundër korrupsionit.

“Korrupsioni në nivele të larta vazhdon të jetë një sfidë madhore,” – thuhet në raport. Eurodeputetët kërkojnë pavarësi më të fuqishme të gjyqësorit, më shumë llogaridhënie dhe resurse të mjaftueshme për institucionet mbikëqyrëse, si mënyra e vetme për të rivendosur besimin e publikut.

Përkundër një agjende ambicioze për reforma dhe një mbështetje financiare prej 750 milionë eurosh nga BE, vendi përballet me pengesa të brendshme dhe të jashtme, përfshirë ndikimet destabilizuese të dezinformimit dhe ndërhyrjeve të huaja.

Continue Reading

TOP Lajme