Subvencionimi i shujtës studentore ka mbetur i njëjtë tani e dy vite. Ndonëse shporta e konsumit është rritur dhe shpenzimet e jetesës janë shtrenjtuar, studentët për dy vite kanë marrë vetëm 140 denarë për shujtën ditore. Nga Kuvendi studentor kërkojnë që nga viti i ardhshëm ata të marrin 10 denarë më shumë, duke vlerësuar se kjo rritje modeste do të zbusë shpenzimet e tyre studentore.

“Herën e fundit, shuma e subvencionimit të shujtës studentore është rritur në 2023 nga 120 në 140 denarë. Sipas ligjit, si trup nacional studentor që përfaqëson të gjithë studentët në këtë shtet kërkojmë që gjatë planifikimit dhe para miratimit të buxhetit të shtetit 2026, të parashikohen mjete për rritjen e kësaj shume nga 140 në 150 denarë”, tha Dimitar Atanasovski, kryetar i Kuvendit Studentor “Klimenti i Ohrit” Manastir.

Sipas të dhënave të Entit të statistikave, norma e inflacionit në 2024 në nivel vendi ishte 3,5% dhe sipas parashikimeve të Fondit monetar ndërkombëtar për këtë vit inflacioni do të jetë 3,4%. Duke iu referuar këtyre shifrave, përfaqësues i studentëve Nikollovski tha se kjo rritje nuk është privilegj për studentët por një hap i domosdoshëm për ruajtjen e vlerës reale të shujtës studentore.

“Implikimet financiare për këtë rritje janë si në vijim: nëse merret parasysh që në mesatare prej 30 mijë studentëve në vend janë shfrytëzues të kësaj mase, gjatë 9 muajve të një viti atëherë për këtë rritje janë të nevojshme 70,2 milion denarë shtesë nga buxheti ose 1,141 milion euro gjatë një viti”, tha Aleksandar Nikollovski, përfaqësues i Trupës Studentore.

Kjo kërkesë është adresuar sot te Ministria e Arsimit dhe Shkencës. Ministrja Vesna Janevska tha se do të bëjnë përpjekje që këtë kërkesë tu realizojnë në planifikimin buxhetor të vitit të ardhshëm 2026.

“Mendoj se mund të flasim për këtë çështje të merremi vesh por në këtë moment nuk mund të garantoj sepse buxheti i Ministrisë së arsimit varet nga buxheti i shtetit por do të angazhohem nëse është e mundur që për vitin e ardhshëm të realizohet kjo sepse mendoj sinqerisht që studentët duhet të kenë kushte për të mësuar”, u shpreh Janevska.

Sipas Nenit 2, Paragrafi 1 i Ligjit për subvencionimin e shujtës studentore shuma e së njëjtës miratohet sipas normës së inflacionit pas çdo viti fiskal para miratimit të buxhetit të shtetit për vitin e ardhshëm.

Kandidati për kryetar komune të Sarajit nga Aleanca Kombëtare për Integrim, Blerant Ramadani, ka zhvilluar një takim me një grup studentësh nga Derveni, ku është shprehur i frymëzuar nga energjia dhe sugjerimet e tyre.

“Takimi me një grup të studentëve të Dervenit ishte frymëzim i vërtetë. Sugjerimet dhe energjia e tyre janë dëshmi se rinia është forca më e madhe e Sarajit. Me ju, ëndrra jonë për një Saraj modern bëhet realitet”, u shpreh Ramadani.

Ai theksoi se rinia është motori kryesor i ndryshimeve dhe se bashkë me studentët, vizioni për një Saraj të zhvilluar, modern dhe me perspektivë do të bëhet realitet.

Ramadani shtoi se këto zgjedhje do të jenë moment vendimtar për të ardhmen e komunës, ku roli i të rinjve është thelbësor për fitore.

Ndërsa Evropa tronditet nga zbulimet se aeroplani i Ursula von der Leyen-it u detyrua të ulej manualisht për shkak të dyshimeve për ndërhyrje ruse në sistemet GPS mbi hapësirën ajrore të Bullgarisë, ka dalë në dritë një informacion i papublikuar më parë: ky nuk ishte një rast i izoluar.

Media në Shqipër raporton që jeta e Jeta e Bujar Osmanit ishte në rrezik gjatë kryesimit të OSBE-së në 2023. Në fakt, shkruan Java News nga Tirana, i njëjti rrezik i madh kishte ndodhur më shumë se një vit më herët, me avionin zyrtar të atëhershëm Kryesuesit të OSBE-së, Bujar Osmani.

Sipas burimeve të besueshme të njohura me rastin, avioni i Osmanit pësoi një ndërprerje të plotë të sinjalit GPS në hapësirën ajrore bullgare në shkurt të vitit 2023, teksa kthehej nga një mision zyrtar i OSBE-së në Moldavi.

Pilotët u detyruan të përdornin mjetet tradicionale të navigimit dhe hartat e shtypura, duke ndjekur saktësisht të njëjtat protokolle emergjence të përdorura disa ditë më parë gjatë uljes së von der Leyen në Plovdiv.

Ajo që bie në sy është se ky fakt nuk është bërë kurrë publik, as nga OSBE, as nga Bashkimi Evropian, e as nga autoritetet e NATO-s. Në kontrast me rastin e von der Leyen, i cili u trajtua hapur nga Komisioni Evropian, incidenti i vitit 2023 me Osmanin u menaxhua brenda strukturave dhe mbeti i fshehur deri më sot.

Paralelizma alarmuese

Ngjashmëritë mes dy rasteve janë tronditëse. Të dyja përfshijnë udhëheqës të nivelit të lartë, të dyja ndodhën mbi hapësirën ajrore bullgare, dhe në të dyja rastet u detyruan të hiqnin dorë nga teknologjia për t’iu kthyer navigimit manual për shkak të dyshimeve për bllokim të qëllimshëm të GPS-it.

“Dy incidente të tilla, që prekin zyrtarë të lartë në të njëjtin korridor fluturimi, sugjerojnë qartë një cenueshmëri sistemike,” tha një analist evropian i sigurisë ajrore. “Në rastin më të mirë, është një dështim transparence. Në rastin më të keq, është një shenjë e komprometimit të thellë brenda institucioneve kyçe bullgare.”

Pyetje të rënda për Bullgarinë

Rasti von der Leyen tashmë ka detyruar autoritetet bullgare të aviacionit të pranojnë ndërhyrje GPS dhe të konfirmojnë aktivitet të dyshuar armiqësor nga Rusia. Por me zbulimin e rastit të Osmanit, panorama bëhet shumë më e zymtë. Tani shihet një model më i gjerë dhe më shqetësues, një në të cilin kufiri lindor i Evropës mund të jetë shumë më i depërtuar ose më pak i sigurt sesa mendohej.