Ndërsa Evropa tronditet nga zbulimet se aeroplani i Ursula von der Leyen-it u detyrua të ulej manualisht për shkak të dyshimeve për ndërhyrje ruse në sistemet GPS mbi hapësirën ajrore të Bullgarisë, ka dalë në dritë një informacion i papublikuar më parë: ky nuk ishte një rast i izoluar.

Media në Shqipër raporton që jeta e Jeta e Bujar Osmanit ishte në rrezik gjatë kryesimit të OSBE-së në 2023. Në fakt, shkruan Java News nga Tirana, i njëjti rrezik i madh kishte ndodhur më shumë se një vit më herët, me avionin zyrtar të atëhershëm Kryesuesit të OSBE-së, Bujar Osmani.

Sipas burimeve të besueshme të njohura me rastin, avioni i Osmanit pësoi një ndërprerje të plotë të sinjalit GPS në hapësirën ajrore bullgare në shkurt të vitit 2023, teksa kthehej nga një mision zyrtar i OSBE-së në Moldavi.

Pilotët u detyruan të përdornin mjetet tradicionale të navigimit dhe hartat e shtypura, duke ndjekur saktësisht të njëjtat protokolle emergjence të përdorura disa ditë më parë gjatë uljes së von der Leyen në Plovdiv.

Ajo që bie në sy është se ky fakt nuk është bërë kurrë publik, as nga OSBE, as nga Bashkimi Evropian, e as nga autoritetet e NATO-s. Në kontrast me rastin e von der Leyen, i cili u trajtua hapur nga Komisioni Evropian, incidenti i vitit 2023 me Osmanin u menaxhua brenda strukturave dhe mbeti i fshehur deri më sot.

Paralelizma alarmuese

Ngjashmëritë mes dy rasteve janë tronditëse. Të dyja përfshijnë udhëheqës të nivelit të lartë, të dyja ndodhën mbi hapësirën ajrore bullgare, dhe në të dyja rastet u detyruan të hiqnin dorë nga teknologjia për t’iu kthyer navigimit manual për shkak të dyshimeve për bllokim të qëllimshëm të GPS-it.

“Dy incidente të tilla, që prekin zyrtarë të lartë në të njëjtin korridor fluturimi, sugjerojnë qartë një cenueshmëri sistemike,” tha një analist evropian i sigurisë ajrore. “Në rastin më të mirë, është një dështim transparence. Në rastin më të keq, është një shenjë e komprometimit të thellë brenda institucioneve kyçe bullgare.”

Pyetje të rënda për Bullgarinë

Rasti von der Leyen tashmë ka detyruar autoritetet bullgare të aviacionit të pranojnë ndërhyrje GPS dhe të konfirmojnë aktivitet të dyshuar armiqësor nga Rusia. Por me zbulimin e rastit të Osmanit, panorama bëhet shumë më e zymtë. Tani shihet një model më i gjerë dhe më shqetësues, një në të cilin kufiri lindor i Evropës mund të jetë shumë më i depërtuar ose më pak i sigurt sesa mendohej.

Kandidati i Aleancës Kombëtare për Integrim për komunën e Tetovës, Bajram Rexhepi çdo ditë në takime me qytetarë po dëgjon ankesa nga më të ndryshmet dhe premtimet të pa mbajtura nga udhëheqësia e komunës së Tetotovës. Me një aktivitet të jashtzakonshmëm Rexhepi vetëm për pak ditë nga shpallja e zyrtare e kandidaturës ka takuar mbi tre mijë qytetarë në takime të ndryshme ku qytetarët shprehin zhgënjimin e tyre nga udhëheqësia aktuale dhe nga Bilall Kasami. Në takimet me banorët e Tetvës dhe rrethinës në veçanti malësia dhe fshatrat për rreth theksojnë se Kasami për katër vite nuk ka vendosur asnjë “gozhdë” sa për të lënë një gjurmë. Jo më pak ankesa vijnë edhe nga lagjet e Tetovës, si lagja bllok 70, bllok 77, Reçicë e Vogël, Teteks, Bllok 82 lagja e Studentëve etj të cilët zëshëm tani më flasin për një pushtet që i ka haruar.

Edhe pse kampanja nuk ka filluar zyrtarisht, Bajram Rexhepi ka aritur për pak ditë të demaskoj kamuflimin e Bilall Kasamit dhe të udhëheqësisë së komunës të mbështjellur me pak asfallt dhe si të tillë tani më qytetarët e Tetovës kanë kuptuar se përvec PR dhe Fotografive me dron Kasami për katër vite nuk bëri asgjë vetëm se u përkushtua në shitjen e tokës publike, monopolit dhe mafias urbane.

Bullgaria ka shprehur shqetësim në rritje për moszbatimin e vazhdueshëm të detyrimeve të Republikës së Maqedonisë së Veriut ndaj Bashkimit Evropian. Këtë e bëri të ditur ministri bullgar i Jashtëm, Georg Georgiev, në një letër drejtuar ministrave të Jashtëm të vendeve anëtare të BE-së dhe institucioneve evropiane, përcjell PressOnline.al.

Sipas letrës, Maqedonia ka bërë përpjekje për të komprometuar elementë të rëndësishëm të konsensusit evropian, duke rrezikuar zbatimin e pakos së miratuar në korrik 2022, e cila mbetet rruga e vetme përpara për vendin kandidat. Georgiev vëren se në vend të dialogut konstruktiv dhe marrëdhënieve fqinjësore, shpesh shihen politika konfrontuese dhe provokative, përfshirë sfidimin e marrëveshjeve kyçe përpara Gjykatës Kushtetuese në Shkup.

Ministri bullgar thekson se zgjidhja më e mirë për të ardhmen e Ballkanit Perëndimor është pjesëmarrja e të gjitha vendeve në procesin evropian dhe shpreh gatishmërinë e Bullgarisë për të ndihmuar Shkupin në rrugëtimin drejt reformave evropiane, nëse anëtarësimi në BE është zgjedhje e vërtetë e qeverisë maqedonase.

Ndërkaq, ministri i Punëve të Jashtme të Maqedonisë së Veriut, Timço Muçunski, gjatë një vizite në Bruksel dhe në një intervistë për “Politiko”, deklaroi se Maqedonia nuk do të bëjë ndryshime në Kushtetutë pa garanci nga BE-ja se këto janë kushtet e fundit. Ai shprehu shqetësimin se nëse bëhen ndryshimet, Bullgaria mund të kërkojë sërish pas gjashtë muajsh çështje të tjera mbi historinë, identitetin dhe gjuhën. (PressOnline.al)