Maqedonia e Veriut po përballet me një krizë të thellë demografike. Të dhënat e fundit tregojnë një ulje drastike të natalitetit dhe një trend alarmant të emigrimit të familjeve të reja. Vetëm gjatë 15 viteve të fundit, numri i foshnjave të lindura në vend është zvogëluar për më shumë se 8.000, duke rënë nga rreth 24 mijë lindje në vitin 2010 në vetëm 16 mijë në vitin 2024, informon PressOnline.al

Sipas analizave, mbi 10% e fëmijëve të lindur në dekadën e fundit kanë emigruar me prindërit e tyre para se të regjistroheshin në shkollë, duke ndikuar drejtpërdrejt në zbrazjen e shkollave dhe në strukturën e ardhshme demografike.

Rënia më drastike është evidentuar në rajonin juglindor dhe lindor të vendit, ku në disa komuna nataliteti ka rënë mbi 60%. Edhe rajoni i Shkupit, si kryeqendër, ka regjistruar një ulje prej 21% të lindjeve.

Demografi Gerasimovski thekson se që nga viti 2019 në Maqedoni ka filluar rritja negative natyrore – pra vdekjet po i tejkalojnë lindjet.
Ndërkohë, Vlatko Gjorgçev, koordinatori nacional për demografi, paralajmëron se emigrimi do të ketë pasoja në të gjitha sferat: nga mungesa e fuqisë punëtore deri te rënia e të ardhurave buxhetore nga taksat.

Projeksionet afatgjata janë edhe më shqetësuese: deri në vitin 2055, popullsia e Maqedonisë pritet të bjerë nën 1.3 milionë banorë. Kjo do të ndikojë rëndë në sistemin pensional, tregun e punës dhe në zhvillimin e qëndrueshëm të vendit.(PressOnline.al)

Bashkimi Demokratik për Integrim ka reaguar ashpër ndaj hapave të fundit të ndërmarrë nga qeveria e re, duke akuzuar VMRO-DPMNE-në dhe segmentet e saj të kapura në institucione për zbatimin e një agjende nacionaliste dhe përjashtuese ndaj shqiptarëve.

“Që në vitin 2022, lideri i opozitës, Hristijan Mickoski, refuzoi publikisht t’i pranojë rezultatet e regjistrimit të popullsisë, duke aluduar veçanërisht në faktin se shqiptarët përbëjnë 29.5% të popullsisë së përgjithshme. Ai atëherë premtoi se, sapo të vinte në pushtet, do të organizonte një ‘regjistrim elektronik’ për të ‘korrigjuar’ rezultatet,” thuhet në kumtesën e BDI-së që e përcjell PressOnline.al.

Sipas BDI-së, këto veprime janë pjesë e një strategjie të qëllimshme për “t’iu treguar vendin shqiptarëve”, përmes shfuqizimit të mekanizmave të barazisë dhe përfaqësimit të drejtë.

“Gjykata Kushtetuese, Prokuroria Publike dhe institucione të tjera të kapura po punojnë aktivisht për zbatimin e programit elektoral të VMRO-së: përmes shfuqizimit të Balancuesit, rrënimit të mekanizmave kundër majorizimit, heqjes së gjuhës shqipe nga institucionet, si dhe përjashtimit të shqiptarëve nga pozitat kyçe,” thekson më tej BDI.

Partia gjithashtu i drejton kritika të ashpra partnerëve shqiptarë brenda qeverisë, të cilët i konsideron si legjitimues të këtij projekti të rrezikshëm.

“Të shantazhuar dhe të kapur, ata krijojnë përshtypjen e rreme se qeveria është multietnike dhe se dikush po i mbron interesat e shqiptarëve. Shqiptarët nuk janë naivë dhe nuk do të pranojnë kurrë të bëhen subjekt i një ‘inxhinieringu digjital’ nga ana e pushtetit, pa marrë parasysh që në këtë operacion po marrin pjesë aktive edhe shqiptarët e VLEN-it,” thuhet më tej në reagim.

Në përfundim, BDI lëshon një paralajmërim të qartë:
“Këto përpjekje nuk do të kalojnë. Për këtë i sigurojmë edhe shqiptarët, por edhe ata që janë duke i bërë këto përpjekje të rrezikshme për ardhmërinë e shtetit.”

Ministri për Transformim Digjital, Stefan Andonovski, ka zbuluar se që në prill të këtij viti, Qeveria ka krijuar një Grup Pune të gjerë, me qëllim që të krijojë kushte për realizimin e një Regjistrimi digjital në vitin 2026. Në një intervistë or TV Sitel, Andonovski madje tha se Maqedonia e Veriut ka kapacitet të plotë për të realizuar një Regjistrim digjital të popullsisë, ndërsa objektivi i Qeverisë është që ky proces të zhvillohet në vitin 2026.

Ai theksoi se edhe pse sipas standardeve ndërkombëtare regjistrimi i radhës parashikohet në vitin 2030 ose 2031, Qeveria është e vetëdijshme për nevojën e rishikimit të Metodologjisë së përdorur në vitin 2021, e cila u vlerësua si e papërshtatshme nga Gjykata Kushtetuese.

“Që në prill të këtij viti kemi krijuar një grup pune të gjerë, me qëllim që të krijojmë kushte për realizimin e një Regjistrimi digjital në vitin 2026. Kemi kapacitet dhe ky është një nga prioritetet e programit qeveritar”, deklaroi ministri Andonovski. Por partitë participuese në qeveri VLEN nuk kanë njoftuar kurrë për një komision apo një plan për një regjistrim digjital. Arsyet e kësaj heshtje nuk dihen por duket që nën dikatin e VMRO-DPMNE-së ata nuk guxojnë të shpalosin asnjë detaj nga veprimet qeveritare pa lejen e kryeministrit.

Andonovski më tej sqaron se Ministria për Transformim Digjital posedon një Regjistër Qendror të Popullsisë, që mbledh të dhëna nga Ministria e Punëve të Brendshme, Enti për Regjistrimin e Gjendjes Civile dhe Regjistri Qendror. Gjatë periudhës në vijim, do të punohet intensivisht në pastrimin dhe plotësimin e të dhënave, në mënyrë që vendi të jetë i gatshëm, pavarësisht nëse regjistrimi do të mbahet në 2026 apo në 2031. Si shembull pozitiv të një shteti me sistem të avancuar të regjistrimit digjital, Andonovski përmendi Slloveninë.