Ligji që zëvendëson Balancuesin pritet të shkojë në Kuvend të martën; përkatësia etnike do të jetë deklarim vullnetar, ndërsa përfaqësimi do të monitorohet nga një trup politik pa kompetenca ndëshkuese.

Qeveria ka bërë gati Ligjin për përfaqësim të drejtë dhe adekuat, i cili pritet të shkojë në Kuvend të martën, si zëvendësim i Balancuesit që siguronte punësimin e shqiptarëve dhe etnive të tjera më të vogla në Maqedoninë e Veriut.
PortaliX ka siguruar tekstin e propozimit, të cilin ende nuk e kanë publikuar zyrtarisht partnerët e koalicionit.
Sipas tekstit të ligjit, ata që duan të punësohen në administratën shtetërore me ligjin e ri nuk do të jenë të obliguar që të deklarojnë përkatësinë e tyre etnike ndërsa punësimet në institucionet shtetërore do të planifikohen sipas përqindjes së censusit të fundit.

Neni 6 i Ligjit thotë:

(Deklarimi i lirë i përkatësisë – Neni 6)

Çdo qytetar ka të drejtë të deklarohet lirshëm për përkatësinë e tij ndaj cilësdo bashkësi në shtet. Kjo e drejtë ushtrohet individualisht ose së bashku me qytetarë të tjerë që i përkasin të njëjtës ose ndonjë bashkësie tjetër, pa asnjë lloj detyrimi.
Deklarimi i përkatësisë etnike është vullnetar.
Qytetari ka të drejtë të mos deklarohet për përkatësinë ndaj asnjë bashkësie. Mospohimi i përkatësisë nga qytetari nuk mund të ndikojë në ushtrimin e të drejtave dhe lirive të tij, apo në statusin e tij në shtet.
Deklarimi i lirë i përkatësisë së qytetarëve mund të kushtëzohet me kritere objektive me qëllim të parandalimit të abuzimit nga deklarimet arbitrare.
Për të siguruar përfaqësimin e duhur, do të krijohet një Trup Koordinues që do të udhëhiqet nga një zëvendës kryeministër, ndërsa do të jetë i përbërë nga ministra, agjenci, Avokati i Popullit dhe njerëz të tjerë me kompetencë për të rekomanduar politika dhe për të kërkuar të dhëna konkrete mbi përfaqësimin. Por ky trup sipas asaj që shihet në ligj, nuk ka fuqi për të ndëshkuar ato që nuk respektojnë parimin e përfaqësimit të drejtë. I vetmi mekanizëm është llogaridhënia publike pasi institucionet janë të obliguara të dërgojnë të dhëna dhe të raportojnë mbi masat e marra, por pa patur një frikë nga dënimet.

(Monitorimi dhe analiza e gjendjes lidhur me përfaqësimin e drejtë dhe adekuat – Neni 10)

Trupi Koordinues, në bashkëpunim me Agjencinë, ndjek dhe analizon në mënyrë të rregullt zbatimin e masave dhe aktiviteteve për sigurimin e përfaqësimit të drejtë dhe adekuat. Për këtë qëllim, të paktën një herë në vit përgatit një raport që i dorëzohet Qeverisë.
Me kërkesë të Trupit Koordinues, të gjitha organet kompetente janë të obliguara që, brenda 30 ditëve nga pranimi i kërkesës, të dorëzojnë të dhëna dhe informacione që kanë të bëjnë me gjendjen e përfaqësimit të qytetarëve që i përkasin të gjitha bashkësive.
Të dhënat dhe informacionet nga paragrafi (2) përmbajnë veçanërisht:
– të dhëna statistikore për përfaqësimin;
– të dhëna nga regjistri i të punësuarve në sektorin publik (emri dhe mbiemri i regjistruar në letërnjoftim ose dokument tjetër publik të lëshuar nga organi kompetent në përputhje me ligjin);
– të dhëna për masat e ndërmarra dhe shkallën e realizimit të tyre;
– informacione për problemet në zbatimin e përfaqësimit;
– shpenzimet financiare vjetore për zbatimin e ligjit;
– masat dhe shpenzimet e planifikuara për vitin fiskal pasues;
– dhe informacione të tjera.
Gjatë përpunimit dhe dorëzimit të të dhënave personale respektohen dispozitat e Ligjit për mbrojtjen e të dhënave personale.
Nëse organet kompetente nuk i dorëzojnë të dhënat e kërkuara brenda afatit nga paragrafi (2), Trupi Koordinues e njofton Qeverinë me një raport të veçantë.
Edhe pse ligji parasheh proporcionalitet, fakti që nuk ka përqindje detyruese, mund ta lejë këtë në interpetim të lirë dhe si pasojë edhe të keqpërdoret.

Një mangësi tjetër e këtij ligji është që nuk ka sistem kontrolli të pavarur, por atë do ta kontrollojë vetëm Qeveria.

Propozim Ligji përsëri do të ketë një periudhë gjashtë mujore për të analizuar dhe filluar me rekomandimin për ta zbatuar./Portalix.mk/

Gazetari Nevrij Ademi ka reaguar pas raportimit të gazetarit të njohur nga Shqipëria, Marin Mema, i cili në një emision të jashtëzakonshëm kushtuar monopolit të Tetovës ka ngritur alarmin se diçka po fshihet nga opinioni publik, pasi atij dhe ekipit të tij nuk iu lejua të xhironin në hapësirat ku zhvillohet puna, as nga afër e as nga larg.

Sipas Memës, pronarët e objektit kanë kërkuar që të mos bëhej asnjë xhirim në zonë, por pavarësisht kësaj, ata janë vendosur në një hapësirë tjetër afër, ku autoritetet nuk kanë mundur t’i pengojnë.

Në reagimin e tij, Ademi thekson: Hoxha i Llërcës vazhdon ta përdorë uniformën si mjet frikësimi ndaj fjalës së lirë — kësaj here duke tentuar të ndalojë edhe gazetarët që vijnë nga jashtë.

Ajo që çdo ditë ndodh me gazetarët vendas, tani po përpiqen ta bëjnë edhe me reporterët dhe ekipet mediatike që nuk janë nga këto anë. Frika nga e vërteta i ka kapluar deri në atë pikë sa nuk bëjnë më dallim mes të vërtetës dhe frikës për të humbur karrigen e pushtetit.

Ky është një sulm i drejtpërdrejtë ndaj lirisë së shprehjes dhe një përpjekje e ulët për të heshtur çdo zë që guxon të flasë.

Por sa më shumë të na ndalojnë, aq më shumë do të flasim. Sa më shumë të na frikësojnë, aq më shumë do të rezistojmë. Sepse të vërtetën nuk e ndalon dot as policia, as pushteti, as propaganda!”, nënvizon Ademi.

Reagimi i Ademit vjen si kundërpërgjigje ndaj praktikave për të kufizuar punën e gazetarëve në terren dhe për të fshehur të vërtetën nga qytetarët.

Kemi dorëzuar kërkesë zyrtare në Inspektoratin Shtetëror për Energjetikë, Miniera dhe Burime Minerale dhe në Inspektoratin Shtetëror të Tregut, si dhe në Ministrinë e Energjetikës, që të konfirmojnë se cili prej tyre është përgjegjës për marrjen e masave dhe sanksionimin në rast se konsumatorët e energjisë elektrike nuk kanë qasje vizuele në njehsorët e tyre, informojnë nga Shoqata e Inxhinierëve të Republikës së Maqedonisë (INRM).

Menjëherë pas marrjes së përgjigjes së tyre, theksojnë ata, opinioni do të informohet se cili organ inspektues është drejtpërdrejt përgjegjës për trajtimin e ankesave për refuzimin e aksesit në njehsorë. Sipas INRM, mohimi i aksesit në pajisjen matëse nuk është çështje teknike, por shkelje e drejtpërdrejtë e një detyrimi ligjor dhe arsye për sanksion.

“Ndonëse njehsorët janë në pronësi të EVN-së, ato janë gjithashtu pjesë e një shërbimi publik dhe qasja në to është element i domosdoshëm i transparencës, kontrollit dhe mbrojtjes së konsumatorëve. Konsumatorët e energjisë elektrike kanë të drejtë ligjore për qasje vizuale në njehsorët e tyre, dhe çdo pengim i kësaj qasjeje nga operatori i sistemit të shpërndarjes së energjisë elektrike, në këtë rast EVN, përbën shkelje të Ligjit për Energjinë. Me ligjin e ri që ka hyrë në fuqi më 29 maj 2025, operatori është i detyruar të sigurojë akses vizual në pajisjen matëse, pra konsumatori mund të shohë dhe kontrollojë personalisht dhe në çdo kohë të dhënat që pajisja regjistron. Vendosja e njehsorëve në kuti të mbyllura, në lartësi të paarritshme për qytetarin, në dhoma të mbyllura dhe të padukshme për qytetarin ose të vendosur në kabinete ku matësi nuk shihet, përbën akt ligjërisht të ndaluar”, thonë nga INRM.

Ligji, shtojnë ata, parasheh gjobë nga 1.000 deri në 3.000 euro për operatorin EVN nëse nuk e përmbush këtë detyrim ligjor.

“Kjo do të thotë se çdo qytetar që nuk mund të shohë matësin e tij dhe as të kontrollojë të dhënat e futura të konsumit, ka të drejtë të bëjë ankesë dhe të kërkojë inspektimin dhe sanksionimin e operatorit. Kjo vlen edhe për rastet kur njehsorët vendosen pas rrjetës metalike, xhami që nuk lejon leximin, apo nëse ndodhen në vende të papërshtatshme dhe të pasigurta që pengojnë aksesin”, njofton INRM, duke shtuar se qytetarët duhet të jenë të ndërgjegjshëm për të drejtën e tyre për të inspektuar dhe kontrolluar konsumin e tyre dhe të inkurajohen të raportojnë çdo shkelje.