“Bota serbe” po zhvat sovranitetin e Maqedonisë së Veriut dhe të rajonit, dhe për këtë ka përkrahje dhe promovim nga përfaqësues të Qeverisë në Shkup, transmeton Flaka. Kështu thuhet në draft-rezolutën e Parlamentit Evropian, e bazuar në raportin e eurodeputetit Tomas Waitz mbi progresin e Maqedonisë së Veriut, raporton korrespondenti i agjencisë BGNES nga Brukseli, Dimitar Ruskov. Debati për dokumentin është caktuar për më 8 korrik në Strasburg.
Në dokument theksohet nevoja urgjente për hapjen e arkivave të shërbimeve sekrete jugosllave – UDBA dhe KOS – që mbahen si në Maqedoninë e Veriut, ashtu edhe në Serbi. Qëllimi është të kapërcehet e kaluara totalitare në mënyrë transparente dhe të forcohen demokracia, llogaridhënia dhe institucionet në Ballkanin Perëndimor.
“Maqedonia e Veriut mbetet objekt i operacioneve armiqësore për ndikim të huaj, përfshirë përpjekjet për të ndarë indin shoqëror të vendit dhe për të shfrytëzuar ndjenjat anti-evropiane”, thuhet në draft-rezolutë.
“Këto përpjekje ndodhin veçanërisht përmes tabloidëve dhe mediave në gjuhën serbe, të cilat veprojnë si përforcues rajonalë të narrativave të Kremlinit dhe gëzojnë ndikim të konsiderueshëm.”
Dokumenti kujton se mes viteve 2018 dhe 2023, Maqedonia e Veriut ka dëbuar 13 diplomatë rusë për veprime të papajtueshme me statusin e tyre diplomatik, gjë që tregon për praninë e vazhdueshme të rrjeteve të fshehta për ndikim.
Në të njëjtën kohë, ngrihet shqetësimi për aktivitetet kineze, të cilat përfshijnë përhapje të propagandës përmes financimit të përmbajtjeve të paguara në media vendase pa etiketim të qartë, diplomaci përmes investimeve, si dhe marrëveshje infrastrukturore me klauzola detyruese.
Një analizë nga viti 2023 ka zbuluar se subjekte të lidhura me shtetin rus kanë përdorur media serbe si ndërmjetëse për të përhapur narrativa kundër NATO-s dhe për të promovuar pretendime se “BE po e detyron Maqedoninë e Veriut të heqë dorë nga identiteti i saj”.
Në rezolutë, gjithashtu shprehet shqetësim për ndikimin e jashtëm mbi vendet e Ballkanit Perëndimor, veçanërisht nga Rusia dhe Kina, përmes kërcënimeve hibride, korrupsionit strategjik, rrjedhave të netransparente të parasë, dhe praktikave detyruese investuese.
“Roli i Hungarisë dhe Serbisë në mbështetjen e objektivave gjeopolitike të Kinës dhe Rusisë është shqetësues”, thuhet në dokument.
“Në këtë kontekst, ekziston rreziku i varësisë nga Kina për shkak të marrëveshjeve asimetrike për huadhënie – përfshirë një hua nga Hungaria për Maqedoninë e Veriut, që dyshohet të ketë origjinë kineze.”
Për ndikim serb në Maqedoninë e Veriut, foli edhe lideri i Aleancës për Shqiptarët, Arben Taravari.
“Në qoftë se bisedoni me njerëz kompetent nga përfaqësuesit ndërkombëtar, është i pamohueshëm ndikimi serb, posaqërisht në vitin e fundit si asnjëherë më parë, në këto 35 vite. Ndikimi ka të bëjë në fushën e sigurisë, ndikim në politika, ndikim në investime. Në qoftë se dëgjoni njerëz që merren me gjeostrategji, në qoftë analizoni investimet që planifikohen të bëhen prej VMRO-DPMNE-së, nuk i shërbejnë askujt tjetër përveç politikava serbe. Së paku kështu i analizojnë, dhe në qoftë se ulesh dhe i analizon, këshu i bie”, tha Taravari në emisonin “Politiko” në televizionin Kanal 10 të Kosovës.
Tutje, Taravari tha se Maqedonia totalisht është larguar nga rruga evropiane, një nga shkaqet, siç ai sqaroi, që e ka çuar të largohet nga qeveria e Mickoksit. Flaka Media
Qershori dhe korriku sjell ditë të ngrohta, por edhe një rrezik të padukshëm: vetëtimat. Ato nuk janë thjesht spektakël në qiell, por mund të jenë vdekjeprurëse, sidomos në këtë periudhë të vitit. Meteorologët paralajmërojnë se stuhitë elektrike të qershorit janë ndër më të fuqishmet. Lagështia e lartë dhe temperaturat në rritje krijojnë kushtet ideale për formimin e reve të stuhive. Dhe ndryshe nga stuhitë e dimrit, këto vetëtima kanë më shumë gjasa të godasin tokën, shpesh pa paralajmërim dhe pa reshje.
Çfarë i bën edhe më të rrezikshme? Aktiviteti i shtuar në natyrë. Me njerëz që shijojnë plazhin, malin apo fushat sportive, rreziku i goditjes nga vetëtimat rritet ndjeshëm. Madje, ekspertët këshillojnë të shmanget qëndrimi nën pemë, në fusha të hapura apo pranë liqeneve gjatë stuhive.
Në Maqedoni dhe rajon, rastet e dëmtimeve nga vetëtimat janë raportuar më së shumti gjatë muajve qershor-korrik, pikërisht për shkak të këtyre kushteve. Kujdes! Nëse dëgjoni bubullima, si kjo ditë sot, edhe nëse qielli duket ende i kthjellët, largohuni nga zonat e hapura dhe futuni në ambiente të mbyllura. Vetëtima mund të udhëtojë deri në 15 km nga vendi ku bie reshja.
Ridvan Ismaili, i punësuar në Entin Shtetëror të Statistikave, ka reaguar ndaj zërave që po qarkullojnë në bllokun politik maqedonas për një regjistrim të mundshëm digjital të popullsisë në vitin 2026, duke e cilësuar si një hap që rrezikon përfaqësimin real të shqiptarëve në Maqedoninë e Veriut.
Në një reagim publik, Ismaili theksoi se sipas praktikave evropiane dhe udhëzimeve të Eurostat, regjistrimet e popullsisë mbahen vetëm në vitet që përfundojnë me 0 ose 1 (si 2010, 2021 etj.), në përputhje me standardet ndërkombëtare statistikore.
“Çdo veprim ndryshe dhe çdo nxitim në këtë drejtim është përgatitje për manipulimin e radhës me numrin real të shqiptarëve dhe përqindjen e korrigjuar së fundmi,” – u shpreh Ismaili.
Ai paralajmëroi se çdo devijim nga cikli i rregullt i regjistrimit mund të krijojë dyshime për ndërhyrje politike, sidomos pas debatit të ndjeshëm rreth përqindjes së shqiptarëve dhe ndarjes së drejtë të resurseve dhe përfaqësimit.
Kujtojmë se regjistrimi i fundit i popullsisë në Maqedoninë e Veriut u realizua në vitin 2021, pas më shumë se dy dekadash ndërprerje dhe me sfida të shumta politike. (INA)
Ligji i shfuqizuar nga ana egjyktatës kushtetuese duket se ka nxjerrë në sipërfaqët heronjtë e heshtur që deri tani nuk kishin guxuar të flasin për regjistrimin e aq më pak të ngritnin ndonjë iniciativë për të korigjuar këtë mangësi. Në vitin 2021 koalicioni qeveritar ishte i formuar nga koalicioni “MUNDEMI” dhe Bashkimi Demokratik për Integrim. Pjesë e koalicionit “MUNDEMI” ishte Lëvizja Besa pjesë e koalicionit të sotëm VLEN. Nga ana tjetër Izet Mexhiti si nënkryetar partie kujdesej në vazhdimësi për shumicën qeveritare por më shumë kujdesej për komoditetin e Zaevit se sa të partisë së tij ku ishte gjthëçka. Sot Mexhiti si një votues i denjë i ligjeve të Zaev dhe si pjesë e VLEN po bën avokatin e Mickovskit pasi VMRO-DPMNE ishte subjekti vetëm që atëher dhe sot ka qenë kundër regjistrimit për shkak të përqindjes së shqiptarëve. Alternativa aso kohe pjesë e koalicionin me Aleancën për Shqiptarët ishin në prag të përfshirjes në qeverinë Zaev por që të gjithë votuan këtë ligj për të cilin sot shesin patriotizëm. Sot Alternativa, Lëvizja Besa dhe Lëvizja Demokratike e Izet Mexhiti kanë haruar se ishin gishtat e tyre në kuvendin e Maqedonisë që me 62 vota PRO votuan ligjin për regjistri më 21 Janar 2021 shkruan Top24
Portali Top24 ju njofton se të hënën do të sjellim stenogramin e seancës qeveritare ku me shumicë minimale mezi ka kaluar ligji për regjistrim për të cilin sot kërkojnë llogari.