Sot mbushen shtatë vjet që kur ndërroi jetë veprimtari i çështjes kombëtare, Adem Demaçi, i njohur si Mandela i Kosovës.

Me prejardhje nga fshati Lupq i Podujevës, Demaçi u lind më 26 shkurt 1936 në Prishtinë. Adem Demaçi ishte veprimtar për kauzën kombëtare në kohën e Jugosllavisë dhe luftonte për barazinë e Kosovës me republikat e tjera.

Për angazhimin e tij politik, Adem Demaçi vuajti 28 vjet me radhë në burgjet e Jugosllavisë. Pasi u lirua ai menjëherë vazhdoi aktivitetin e tij politik. Ai u quajt edhe Nelson Mandela i Evropës.

Adem Demaçi udhëhoqi Këshillin për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut (KMDLNJ) nga viti 1990 deri në vitin 1995. Në vitin 1991 u nderua nga Parlamenti Evropian me Çmimin Saharov. Gjatë periudhës 1998-1999, kur mbaheshin takimet në Rambouillet për të ardhmen e Kosovës, ai ishte zëdhënës politik i UÇK-së. Ishte njëkohësisht kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës (2005-2007).

Sot, njerëzit e rezistencës kombëtare identifikohen me emrin e Adem Demaçit, sepse ai me punën dhe me veprën e tij, u bë simbol i unifikimit për ruajtjen e kombit shqiptar, mbi pesë dekada.

Adem Demaçi me jetën dhe veprën e tij, u shndërrua në një personalitet të përmasave të historisë së përgjithshme njerëzore, ku bën pjesë edhe historia jonë kombëtare. Ai ka shkruar romanin “Gjarprijt e Gjakut” i cili u ndalua nga regjimi ish-komunist. Ai e pa dritën vetëm pas viteve nëntëdhjetë.

Pasditen e 26 korrikut të vitit 2018, Demaçi ndërroi jetë. Në nderim të tij u organizuan shumë aktivitete shtetërore si dhe u mbajtën tri ditë zie në Kosovë./KP/

Komuna e Tetovës nuk i tregon rezultatet e shpalljes publike me të cilën ishte paraparë ndarja e një mijë vauçerëve nga 3 mijë denarë për qytetarët të cilët mund të paguanin shlyerjen e obligimeve ndaj komunës dhe ndërmarrjeve publike, shkruan Portalb.mk.

Edhe pse ka kaluar gati se një muaj që nga mbyllja e shpalljes publike për ndarjen vauçerëve për qytetarët në nevojë sociale për vitin 2025, Komuna e Tetovës nuk e jep listën se: sa qytetarë janë paraqitur në këtë thirrje, sa dhe cilët qytetarë kanë përfituar nga kjo thirrje.

Kujtojmë që më 11 qershor 2025, Komuna e Tetovës hapi thirrje publike me të cilën do të ndaheshin 1.000 vauçerë në vlerë prej 3.000 denarësh. Thirrja ishte e hapur deri më 30 qershor 2025.

Këto vauçerë mund të përdoren vetëm për shlyerjen e obligimeve ndaj Komunës së Tetovës (taksë mbi pasurinë), si dhe për pagesën e shërbimeve të ofruara nga Ndërmarrja Publike “Sharri” dhe kompania “Saubermacher”.

Për këtë ndihmë mund të aplikonin përfituesit e ndihmës minimale të garantuar dhe pensionistët që marrin pension social.

Lidhur me këtë shpallje patën kritikuar nga BDI-ja opozitare, sipas tyre kjo është tentativë e blerjes së votës para zgjedhjeve lokale.

Kujtojmë që kryetari aktual i Komunës, Bilall Kasami, para se të vijë në krye të komunës premtoi llogaridhënie permanente dhe komunë transparente, e cila gjendet edhe në programin zgjedhor për Tetovën 2021-2025. Ku në mes tjerash theksohet: Llogaridhënia permanente për shpenzimin e mjeteve publike, veprimet e administratës të jenë të verifikueshme online për qytetarët dhe të tjera./Portalb.mk/

Numri i barnatoreve në Maqedoninë e Veriut është një temë me rëndësi të madhe për sistemin shëndetësor dhe ofrimin e shërbimeve farmaceutike në vend. Me rreth 1,150 barnatore të regjistruara në të gjithë territorin, sipas të dhënave nga Ministria e Shëndetësisë, vendi ka një nga densitetet më të larta të farmaci për frymë në rajon. Ky numër i lartë reflekton kërkesën e madhe për shërbime farmaceutike, por gjithashtu ngrit pyetje lidhur me menaxhimin, shpërndarjen dhe mbikëqyrjen e këtij sektori, shkruan Flaka

Përqendrimi i barnatoreve në qytetet e mëdha dhe rajonet urbane është i dukshëm, ndërsa mungesa e rregullave të qarta dhe inspektimeve efektive mund të çojë në mbingopje të tregut dhe sfida në ofrimin e shërbimeve cilësore për qytetarët. Kjo analizë synon të shqyrtojë shpërndarjen dhe faktorët që ndikojnë në numrin e barnatoreve në Maqedoninë e Veriut, duke ofruar një pasqyrë të situatës aktuale dhe sfidave të mundshme në sektorin farmaceutik.

Liberalizimi i tregut farmaceutik

Maqedonia e Veriut ka një treg relativisht të liberalizuar për barnatoret.
Mungesa e kufizimeve të rrepta për numrin e barnatoreve për banor (p.sh. një barnatore për 3,000 banorë, si në disa vende të BE-së) ka sjellë mbingopje të tregut.
Kriteret për hapje të barnatoreve janë më të lehta në krahasim me shtetet e tjera evropiane.
Fitimprurja e sektorit farmaceutik

Biznesi i barnatoreve është konsideruar relativisht i sigurt dhe fitimprurës, sidomos në zona urbane me popullsi të dendur dhe të moshuar.
Pjesërisht, shumë mjekë dhe farmaceutë kanë hapur barnatore për vetëpunësim ose si investim familjar.
Koncentrim në qytete të mëdha

Komuna si Tetova (83), Shkupi (Çair 38, Karposh 41, Aerodrom 47, Kisela Vodë 29, Qendër 74, Gazi Babë 32, Gjorçe Petrov 17, Butel 18) dhe Prilepi (48) kanë shumë barnatore për shkak të:
dendësisë së madhe të popullsisë,
pranie të universiteteve (studentë),
spitalet dhe qendrat shëndetësore në afërsi.
Kultura dhe sjellja ndaj barnave

Në vend ka përdorim të lartë të barnave pa recetë, sidomos antibiotikë dhe suplemente.
Shpesh, qytetarët kërkojnë trajtim direkt në farmaci, pa vizitë te mjeku.
Kjo rrit kërkesën dhe justifikon numrin e madh të barnatoreve.
Mungesa e kontrollit rigoroz

Ka pasur raste të mbivendosjes së licencave, sidomos në periudha të caktuara politike.
Mungesa e kontrollit dhe inspektimeve të rregullta çon në funksionim të barnatoreve edhe me shkelje ligjore.
Kushtet ligjore për hapjen e barnatoreve në Maqedoninë e Veriut

Licencimi dhe Leja për Ushtrim të Veprimtarisë
Hapja e barnatores kërkon marrjen e një licence nga Agjencia për Barnat dhe Produkte Medicinale pranë Ministrisë së Shëndetësisë.
Kërkohen dokumente të plota për pronësinë, vendndodhjen, dhe personelin e licencuar.
Licenca jepet vetëm nëse barnatorja plotëson kriteret teknike dhe ligjore.
Kualifikimi i personelit
Barnatorja duhet të ketë në staf farmacistë të licencuar, që kanë përfunduar studimet e farmacisë dhe posedojnë certifikatë për ushtrim të profesionit.
Farmacistët duhet të jenë të pranishëm gjatë gjithë orarit të punës.
Kriteret për vendndodhjen
Ligji parashikon distanca minimale mes barnatoreve (p.sh. distanca minimale prej 300-500 metrash, varësisht nga vendimi lokal) për të parandaluar mbingopjen.
Zakonisht kërkohet që barnatorja të jetë e vendosur në zonë ku ka kërkesë të mjaftueshme për shërbim farmaceutik (p.sh. afër spitaleve, klinikave, ose zonave me popullsi të konsiderueshme).
Kapaciteti dhe infrastruktura
Barnatorja duhet të ketë ambient të përshtatshëm sipas standardeve për ruajtjen dhe shpërndarjen e barnave.
Siguria, kushtet higjenike dhe pajisjet e nevojshme për ruajtjen e barnave janë të detyrueshme.
Kufizime për pronësinë dhe numrin e barnatoreve
Pronësia mund të jetë nga persona fizikë ose juridikë me kualifikime të nevojshme.
Ligji mund të kufizojë numrin e barnatoreve që mund të zotërohen nga një person ose kompani për të parandaluar monopolizimin.
Inspektimet dhe monitorimi
Barnatoret janë subjekt i inspektimeve periodike nga autoritetet shëndetësore dhe farmaceutike.
Shkeljet ligjore mund të çojnë në gjoba, pezullim të licencës ose mbyllje.
Sfida praktike

Mbingopja dhe distancat shpesh nuk respektohen në terren.
Procesi i licencimit ka pasur kritika për mungesë transparence dhe ndikime politike.
Inspektimet jo gjithmonë janë të rregullta dhe efektive.
Shpesh barnatoret hapen në zona të ngjashme për arsye biznesi, pavarësisht nevojës reale.
Lista totale:

Tetova – 83
Qenda – 74
Kumanova – 66
Manastiri – 62
Prilepi – 48
Gostivari – 48
Aerodrom – 47
Strumica – 43
Karposhi – 41
Ohri – 41
Çairi – 38
Struga – 33
Gazi Baba – 32
Kërçova – 32
Kavadari – 29
Kisela Voda – 29
Velezi – 28
Shtipi – 26
Koçani – 23
Gjevgjelia – 21
Buteli – 18
Gjorçe Petrov – 17
Radovishi – 13
Resen – 13
Bogovina – 13
Vrapçishti – 13
Saraj – 13
Vinica – 11
Negotina – 10
Dibra – 10
Ilinden – 9
Tearce – 8
Valandova – 7
Dolneni – 7
Kriva Palanka – 7
Probishtipi – 7
Berova – 6
Bogdanci – 6
Bosolova – 6
Delçeva – 6
Haraçina – 6
Zhelina – 6
Studeniçani – 6
Likova – 5
Makedonska Kamenica – 5
Novo Selo – 5
Sveti Nikola – 5
Shuto Orizare – 5
Krivo Gashtani – 4
Petroveci – 4
Bervenica – 4
Vasileva – 3
Demir Hisar – 3
Jogunovci – 3
Mavrova dhe Rostusha – 3
Pehçeva – 3
Rosoman – 3
Çashka – 3
Çeshinovë – 3
Vevçani – 2
Dojrani – 2
Karbinci – 2
Kratova – 2
Krusheva – 2
Mogila – 2
Plasnica – 2
Sopishta – 2
Çuçar Sandevë – 2
Gradsko – 1
Demir Kapia – 1
Zelenikovo – 1
Zërnovci – 1
Konçe – 1
Lozovo – 1
Novaci – 1
Rankovci – 1
Staro Negoriçani – 1
Zhupa – 1
Numri i barnatoreve në Maqedoninë e Veriut është i konsiderueshëm dhe tregon një zhvillim të gjerë të sektorit farmaceutik, sidomos në zonat urbane dhe rajonet me popullsi më të madhe. Megjithatë, ky numër i lartë bashkë me shpërndarjen e pabarabartë ngrenë sfida për menaxhimin efikas të burimeve dhe garantimin e shërbimeve cilësore për të gjithë qytetarët. Mbingopja në disa zona dhe mungesa e kontrolleve të rrepta ligjore mund të ndikojnë negativisht në cilësinë dhe disponueshmërinë e barnave. Përmirësimi i kuadrit ligjor, rritja e inspektimeve dhe planifikimi më i mirë i shpërndarjes së barnatoreve janë hapa të rëndësishëm drejt zhvillimit të një sistemi farmaceutik më të qëndrueshëm dhe të drejtë për të gjithë banorët e vendit. Flaka