Skena politike shqiptare në Maqedoninë e Veriut po përjeton një dinamikë të re, e cila pasqyrohet qartë në matjet e fundit të opinionit publik. Dy sondazhe të realizuara nga e njëjta kompani hulumtuese – Market Vision, për llogari të portalit MKD.mk, ofrojnë një pasqyrë të vlefshme dhe të krahasueshme mbi lëvizjet elektorale brenda disa muajve, shkruan Flaka. Ato ndihmojnë të kuptohet ndikimi real i ndarjes së Aleancës për Shqiptarët nga koalicioni VLEN dhe se si ky zhvillim ka ndikuar drejtpërdrejt në përkrahjen qytetare për subjektet përkatëse. Kjo analizë synon të ofrojë një lexim të qartë statistik dhe politik të trendeve që po rishkruajnë ekuilibrat në bllokun politik shqiptar.

Sondazhi i fundit në skenën politike shqiptare në Maqedoninë e Veriut ka nxjerrë në pah një transformim të dukshëm në përkrahjen qytetare për subjektet politike. Sondazhi i dytë, i datës 26 prill 2025, tregonte një qëndrueshmëri të përgjithshme të mbështetjes:

BDI: 12.1%
VLEN (në përbërje të plotë me ASH-në): 13%
Megjithatë, sondazhi më i fundit, i publikuar më 12 korrik 2025, reflekton ndryshime të thella dhe domethënëse në peizazhin politik:

BDI: 12.1% (në të njëjtat nivele si më parë)
VLEN (pas largimit të ASH-së): 7.7%
ASH – Arben Taravari: 3.6%
Një analizë statistikore e këtyre të dhënave tregon qartë se VLEN pothuajse është përgjysmuar pas largimit të Aleancës për Shqiptarët dhe liderit të saj, Arben Taravari. Rënia nga 13% në 7.7% brenda një periudhe kaq të shkurtër është tregues i qartë i dobësimit elektoral të këtij koalicioni.

Kjo rënie nuk është thjesht numerike, por strukturore. Arben Fetai, si figurë udhëheqëse që pretendoi të trashëgonte pozicionin e ASH-së brenda VLEN, nuk ka arritur të mbajë afër anëtarësinë dhe bazën e simpatizantëve të ASH-së, as në koalicion dhe as në pushtet. Kjo tregon për një dështim në tranzicionin e lidershipit dhe për një boshllëk legjitimiteti që po përjetohet nga elektorati.

Rezultatet sugjerojnë gjithashtu se ASH me Taravarin si lider ka ruajtur një bazë të qëndrueshme mbështetëse, duke marrë 3.6% të përkrahjes pavarësisht largimit nga qeverisja dhe koalicioni, gjë që përforcon profilin e saj si subjekt me peshë reale dhe autonome në skenën politike shqiptare.

Në këtë kontekst, është e qartë se ndarja e rrugëve midis ASH-së dhe VLEN-it ka qenë më e dëmshme për këtë të fundit, duke konfirmuar se pesha elektorale dhe organizative e ASH-së ka qenë shtylla kryesore që ka mbajtur kohezionin dhe besueshmërinë e koalicionit VLEN.

Është me rëndësi të theksohet se VLEN nuk mund ta refuzojë sot sondazhin e korrikut, pasi në dy sondazhet e mëparshme nga e njëjta nga kompani dhe nga i njejti Agjencion hulumtimi, sidomos atë të 21 dhjetorit 2024, si dhe të 26 prillit 2025 – pikërisht ky koalicion, në përbërje të plotë me ASH-në dhe Arben Taravarin, kryesonte përballë BDI-së. Në dhjetor, për shembull, u regjistrua një barazpeshë virtuale:

BDI: 13%
VLEN (me ASH): 13.3%
Ndaj, rënia e sotme e VLEN-it nuk është çështje metodologjie apo paragjykimi politik, por rezultat i matshëm dhe krahasues, që nxjerr në pah ndikimin e ndarjes së koalicionit dhe rikompozimin e forcave politike. Kjo analizë do të ndalet pikërisht në këtë aspekt: çfarë tregon ky zhvillim për të ardhmen politike të VLEN-it, ASH-së dhe balancës së forcave në bllokun shqiptar.

Anketa është realizuar në periudhën nga 20 qershori deri më 4 korrik 2025, duke përdorur metodën CATI – intervistim telefonik me ndihmën e kompjuterit, mbi një mostër prej 1.200 të anketuarve. Mostra është përfaqësuese në nivel të Maqedonisë së Veriut sipas: rajonit, gjinisë, moshës dhe përkatësisë etnike, bazuar në të dhënat për popullsinë rezidente nga regjistrimi i vitit 2021. Flaka

Burime të afërta me negociatat brenda koalicionit qeveritar VLEN bëjnë të ditur për Flaka se tashmë është arritur një ndarje preliminare e komunave për zgjedhjet lokale të tetorit. Sipas informacioneve, Lëvizja Besa ka siguruar për vete kandidaturat për Saraj, Tearcë, Tetovë dhe Zhelinë, duke konsoliduar dominimin në rajonin e Pollogut.

Në Çair, pas skandaleve që përfshinë emrin e Visar Ganiut dhe përplasjet me Izet Mexhitin, VMRO-DPMNE thuhet se po insiston në një kandidat të pavarur për të shmangur ngarkesën politike që vjen me emra të konsumuar.

Në Bërvenicë, burimet tona konfirmojnë se VLEN ka rënë dakord të mbështesë kandidatin e VMRO-DPMNE-së, në një kompromis që po shihet si tregues i thellimit të marrëveshjeve jashtë koalicionit shqiptar.

Në ndërkohë, grupimi i Arben Fetait dhe partia Alternativa e Zeqirja Ibrahimit sipas të gjitha gjasave nuk do të kenë kandidatë për kryetarë komunash. Më tej, edhe në listat për këshilltarë komunalë, këto struktura do të rradhiten pas vendit të dhjetë – një zhvillim që nënvizon përjashtimin e tyre nga vendimmarrja reale.

Likova, një tjetër bastion i rëndësishëm shqiptar, do të ketë me shumë gjasa një kandidat të pavarur të mbështetur nga VMRO-DPMNE, ndërsa në Haraçinë është tashmë “punë e kryer” – kandidatura i është lënë grupit të Izet Mexhitit, i cili do të garojë nën logon e VLEN-it.

Në Dibër, Strugë dhe Gostivar, VLEN nuk do të garojë me kandidatë të vet, por planifikon të mbështesë kandidatë të pavarur, si pjesë e një strategjie më të gjerë për “pazare lokale” dhe ruajtje të pozitave përmes aleancave të heshtura.

Kjo ndarje, sipas analistëve politikë, po dëshmon për një VLEN të copëtuar dhe të kontrolluar nga një bërthamë e ngushtë, ku Besa ka marrë pjesën më të madhe të tortës, ndërsa strukturat e tjera ose janë zbehur krejtësisht, ose janë detyruar të pranojnë pozita simbolike.

Mbrëmë, pikërisht në këtë vend, për pak sa nuk pati pasoja fatale mes të rinjve shqiptarë dhe maqedonas.

Keqmenaxhimi i marrëdhënieve ndëretnike nga ana e kryetarit të Komunës së Tetovës, Bilall Kasami, ka sjellë tensione të ndjeshme mes komuniteteve shqiptare dhe maqedonase.

Gjithçka nisi nga lejimi i grafiteve provokuese nga tifogrupi maqedonas “Vojvodët”, të cilët kanë mbushur ndërtesat publike e private në Tetovë me simbolet dhe mesazhet e tyre. Ky veprim ka nxitur reagime të forta nga të rinjtë shqiptarë, duke kulmuar me një përplasje verbale mbrëmë.
”

Sipas informacioneve jozyrtare, anëtarë të “Vojvodëve” kanë tentuar të bëjnë grafite në lagje dhe ndërtesa shqiptare, por janë ndaluar nga të rinjtë shqiptarë. Për fat të mirë, ngjarja nuk ka përfunduar me dhunë fizike, por vetëm me sharje dhe tension verbal.

Ndryshe me futjen e VLEN në qeveri u rriten tensionet dhe u shtu frika e madhe e shqiptarêve ndaj grupeve maqedonase./TS/