Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) ka miratuar tabletën e parë për trajtimin e karcinomës së mushkërive me qeliza jo të vogla (NSCLC) në fazë të avancuar

Sunvozertinib (Zegfrovy) është i destinuar për të rriturit me NSCLC të avancuar dhe vepron tek ata pacientë që kanë një ndryshim të caktuar gjenetik, mutacion me insertion në eksonin 20 të EGFR.

Kur dhe si përdoret ky ilaç?

Ilaçi përdoret kur kanceri përparon gjatë ose pas kimioterapisë. Merret në formë tablete, një herë në ditë, gjë që ua lehtëson pacientëve ndjekjen e terapisë, e cila shpesh zgjat për një kohë të gjatë.

NSCLC është tipi më i zakonshëm i kancerit të mushkërive, duke përbërë rreth 80-85% të rasteve. Ky kancer është shpesh i vështirë për t’u trajtuar, pasi mutacionet ndryshojnë nga një person te tjetri, duke e bërë të vështirë gjetjen e trajtimeve efektive.

Rezultatet e studimeve

FDA e ka miratuar ilaçin mbi bazën e një studimi klinik me 85 persona me NSCLC të avancuar dhe me mutacion insertion në eksonin 20 të EGFR, të cilëve kanceri u ishte përkeqësuar pavarësisht kimioterapisë. Pacientët e merrnin ilaçin një herë në ditë dhe rezultatet treguan se rreth 46% e tyre u përgjigjën ndaj trajtimit, me përfitime që zgjatën mesatarisht më shumë se 11 muaj, transmeton Telegrafi.

Si vepron Zegfrovy?

Zegfrovy vepron duke bllokuar proteinat problematike EGFR, të cilat ndihmojnë rritjen e qelizave kanceroze. Ai është krijuar për të synuar lloje të ndryshme të ndryshimeve në EGFR, përfshirë mutacionet insertion të eksonit 20, duke kursyer në masë të madhe qelizat e shëndetshme.

Barnat mund të ndihmojnë gjithashtu në trajtimin e disa ndryshimeve të tjera të rralla të EGFR dhe mutacioneve HER2 të eksonit 20.

Çfarë është karcinoma e mushkërive me qeliza jo të vogla?

Karcinoma e mushkërive me qeliza jo të vogla (NSCLC) është forma më e shpeshtë e kancerit të mushkërive. Shenjat e hershme mund të jenë fishkëllima në kraharor, kollë, vështirësi në frymëmarrje, por mund të shfaqen edhe simptoma të tjera si dhimbje në nyje dhe kocka, ënjtje e duarve dhe fytyrës, humbje peshe etj.

Dy format kryesore të kancerit të mushkërive

1. Karcinoma e mushkërive me qeliza të vogla (SCLC) – forma më agresive, zakonisht e lidhur me pirjen e duhanit.
2. Karcinoma e mushkërive me qeliza jo të vogla (NSCLC) – më e zakonshmja, rreth 85% e rasteve.

Krahasuar me SCLC, NSCLC rritet dhe përhapet më ngadalë. Të dyja format ndajnë simptoma të ngjashme: kollë, dhimbje në kraharor, fishkëllimë në gjoks, zë i ngjirur. Fatkeqësisht, kanceri i mushkërive shpesh nuk jep simptoma në fazat e hershme, derisa përhapet në organe të tjera.

Tre nënllojët kryesorë të NSCLC

▪ Adenokarcinoma – zakonisht shfaqet në shtresat e jashtme të mushkërive; po shtohet te gratë, edhe tek ato që nuk kanë pirë kurrë duhan.
▪ Karcinoma e qelizave skuamoze – formohet zakonisht në qendër të mushkërive, pranë bronkeve.
▪ Karcinoma e qelizave të mëdha – mund të formohet kudo dhe shpesh rritet më shpejt se dy llojet e tjera.

Katër stadet e sëmundjes

NSCLC ndahet në katër stade, sipas përhapjes:

▪ Stadet 0-1: kanceri është vetëm në mushkëri.
▪ Stadet 2-4: kanceri përhapet në nyjet limfatike dhe në organet e largëta si mëlçia, truri ose mushkëria tjetër.

Si çdo formë kanceri, edhe NSCLC mund të jetë fatal, por zbulimi i hershëm përmirëson shumë prognozën.

Simptomat e hershme të NSCLC

Simptomat zakonisht lidhen me mushkëritë dhe rrugët e frymëmarrjes:

▪ Kollë e vazhdueshme ose që përkeqësohet
▪ Fishkëllimë në gjoks
▪ Vështirësi në frymëmarrje që përkeqësohet
▪ Zë i ngjirur
▪ Dhimbje kraharori
▪ Infeksione të shpeshta respiratore (bronkit, pneumoni)
▪ Nxjerrje gjaku me kollë

Simptoma të tjera janë humbja e pashpjegueshme e peshës, humbja e oreksit dhe lodhja.

Simptomat në kocka, nyje dhe muskuj

Ndërsa NSCLC fillon të përhapet në pjesë të tjera të trupit, simptomat bëhen gjithnjë e më serioze. Meqenëse ky lloj kanceri shpesh zbulohet në faza të avancuara, në rreth 20% të rasteve tashmë shfaqen shenja të përhapjes në kocka në momentin e diagnostikimit.

Në këtë fazë, simptomat mund të përfshijnë:

▪ Dhimbje ose ndjeshmëri në kocka e nyje (më shpesh në legen e shpinë)
▪ Sindroma Pancoast – dhimbje në shpatulla, krahë, mpirje e dobësi muskulore
▪ Atrofia e thenarit – humbje e muskujve në gishtin e madh dhe pëllëmbën e dorës që ndikon në lëvizjen dhe funksionin.
▪ Osteoartropatia hipertrofike – ënjtje e dhimbshme e kyçeve ose gishtave
▪ Deformime të thonjve.

Simptoma në kokë dhe qafë

Kur kanceri përhapet, mund të shtypë vena dhe nerva të mëdhenj. Sindroma e venës së sipërme kava shkakton ënjtje të fytyrës dhe venat fryhen. Përhapja në nerva mund të shkaktojë sindromën Horner – kapak i varur, bebëza e ngushtuar dhe djersitje e reduktuar në njërën anë të fytyrës.

Simptoma neurologjike

Në fazat e vonshme, nëse përhapet në tru (më shpesh me adenokarcinomën NSCLC):

▪ Dhimbje koke
▪ Të vjella
▪ Shikim i turbullt
▪ Dobësi, lëvizje të pavullnetshme ose humbje e kontrollit të muskujve
▪ Ndryshime ndjeshmërie (mpirje).

Simptoma digjestive

Edhe pse më e zakonshme tek SCLC, edhe NSCLC mund të shkaktojë hiperkalcemi (kalcium i lartë në gjak) në faza të vonshme, që mund të prekë gjëndrat paratiroide. Kjo mund të shkaktojë:

▪ Dhimbje kockash
▪ Lodhje
▪ Të përziera, të vjella, kapsllëk
▪ Humbje oreksi dhe etje të shtuar /e.t