Kryetari i Komunës së Gostivarit, Valbon Limani në intervistën e tij të fundit u shpreh pas një ndërprerje të punimeve për shkak të mërgimtarëve, punimet infrastrukturore do të vazhdojnë në Komunën e Gostivarit.

“Këtë javë deri në fund të javës, do të fillojmë me dy-tre projekte infrastrukturore, edhe atë në rrugë “Pançe Popovski”. Me rikonstruim do të fillohet edhe në dy rrugët në “Mara Ugrinova” te stacioni i autobusëve. Në fillim të shtatorit do të vazhdohet edhe me bulevardin, pjesë të cilën e ndalëm për shkak të ardhjes së mërgimtarëve”, u shpreh kryetari Limani.

Kryetari Limani po ashtu theksoi se do të punohet në rrugën te varrezat e fshatit Çegran dhe në Banjicë të Epërme.

“Në shtator po ashtu do të fillojë rruga tek varrezat në fshatin Çegran, disa rrugë në fshatin Banjicë e Epërme që duhet të rikonstruohen pas realizimit të kanalizimit fekal”, u shpreh Limani.

Kandidati për kryetar të Komunës së Çairit, Bujar Osmani, sot e prezantoi mekanizmin e tretë kyç nga programi i tij për luftën kundër kaosit urban dhe ndërtimit të paligjshëm – sistemin “Roja e Ndërtimit”. Mekanizmi, siç tha ai, synon t’i japë fund ndërtimeve pa leje, kaosit urban dhe mbrojtjes politike të objekteve të paligjshme.

“Që prej kohësh në Çair është humbur ndjenja për rregull e disiplinë në ndërtim. Po ndërtohet pa leje dhe pa plan, madje me mbështetje të drejtpërdrejtë nga pushteti lokal. Qytetarët po e shohin se si komuna e tyre po shndërrohet në një xhungël betoni. Ky kaos urban nuk do të vazhdojë më”, theksoi Osmani.

Mekanizmi “Roja e Ndërtimit” është një koncept i ndërtuar nga pesë instrumente të drejtuara drejt parandalimit dhe mbikëqyrjes transparente të proceseve të ndërtimit:
1. Skaneri Urbanistik: Një hartë publike interaktive në kohë reale, e cila do të paraqesë të gjitha informacionet për ndërtimet në Çair. “Do të shihet nëse ndërtimi ka leje, nëse ka raportim për paligjshmëri, në cilin status ndodhet procedura, legalizim, rrënim apo ankesë”, shpjegoi Osmani.
2. Raportim anonim për ndërtimet e dyshimta: Çdo qytetar do të ketë mundësinë të raportojë në mënyrë anonime një ndërtim të paligjshëm ose të dyshimtë. “Qytetarët marrin një mjet në duar, ndërsa institucionet përballen me një mbikëqyrje publike që nuk mund ta shpërfillin më”, tha ai.
3. Tabela publike me kod QR në çdo kantier ndërtimi: Çdo objekt në ndërtim do të ketë detyrim të vendosë një poster informativ me kod QR, që do të mundësojë qasje në të dhëna për investitorin, lejen, mbikëqyrësin dhe afatin e ndërtimit. “Ky është kontroll publik në praktikë dhe fundi i lejeve të rreme, manipulimeve dhe dokumenteve të fabrikuara”, deklaroi Osmani.
4. Linja e kuqe për raportim të parregullsive dhe korrupsionit: Përmes telefonit, formularit online ose kanaleve Viber/WhatsApp, qytetarët do të mund të raportojnë presione, parregullsi ose praktika korruptive. Raportimet do t’i përcillen automatikisht ekipit antikorrupsion, inspektoratit komunal dhe do të publikohen në një buletin mujor transparence.
5. Auditim i plotë i të gjitha procedurave të ndërtimit: Osmani paralajmëroi se nga dita e parë do të kryhet një analizë e hollësishme e të gjitha ndërtimeve ekzistuese, lejeve dhe objekteve në proces. “Nuk do të lejoj askënd më të abuzojë me ligjin. Do të përcaktohet kush dhe si e ka lejuar ndërtimin”, theksoi ai.

Në fjalimin e tij para publikut, Osmani nënvizoi se lufta kundër krimit urban kërkon mekanizma konkretë, jo vetëm deklarata politike.

“Krimi ndërtimor nuk zgjidhet me deklarata, por me mekanizma kontrolli dhe transparence. Këto mjete janë përgjigjja ime, ato janë sistematike, publike dhe operative”, potencoi ai.

Osmani porositi se Çairi duhet t’ia kthejë rendin urbanizmit nëse dëshiron të ketë hapësirë jetese cilësore dhe të sigurt:
“Nëse duam që Çairi të jetë komunë me rregull, duhet t’i vëmë nën lupë ndërtimet pa leje, mafien urbane dhe patronët politikë. Unë jam gati”, përfundoi Osmani.

Institucioni i Avokatit të Popullit, që duhet të jetë mbrojtësi kryesor i të drejtave të qytetarëve, po hyn në periudhën zgjedhore i dobësuar seriozisht. Në këtë moment, nuk ka të zgjedhur Avokat të Popullit dhe numri i zëvendësve është reduktuar në minimum, çka e bën institucionin pothuajse gjysmak, shkruan PressOnline.al.

Nga 26 gushti, në detyrë mbeten vetëm dy zëvendës – Ylber Rufati nga Kërçova dhe Sonja Trifunovska nga zyra e Shkupit. Zëvendësja nga Manastiri shkon në pension, ndërsa shtatë vende të tjera zëvendësish në zyrat rajonale kanë mbetur bosh. Ish-avokati i popullit, Naser Ziberi, i cili më 12 korrik doli në pension, thotë se nuk e di si institucioni do të funksionojë tani:

“Dy zëvendës kanë mbetur, të tjerëve u ka përfunduar mandati, ndërsa të rinj nuk janë zgjedhur. Ka mungesë të madhe kadrovike dhe nuk ka as kryetar, as zëvendës që të organizojnë punën. Institucioni është përgjysmuar. Për shumë vendime vendos avokati i popullit, pasi ai është organ individual. Kam paralajmëruar se kjo do të ndodhë, ndaj edhe insistova të ndryshohet ligji”, deklaroi Ziberi për Sloboden Peçat, përcjell PressOnline.al.

Ekspertët paralajmërojnë se mungesa e Avokatit të Popullit dhe e zëvendësve të tij e dobëson institucionin në pjesën më të rëndësishme – reagimin me iniciativë zyrtare, veçanërisht në rastet kur viktimat nuk kanë forcë të luftojnë vetë.

“Me këtë situatë jo vetëm që përgjigjet ndaj qytetarëve do të vonohen, por edhe humbet mundësia që institucioni të reagojë në kohë. Megjithatë, qytetarët duhet të vazhdojnë të parashtrojnë ankesat e tyre, sepse ato janë kujtesa më e fortë që Kuvendi duhet urgjentisht ta rikthejë institucionin në funksion të plotë”, u shpreh Maja Atanasova nga Shoqata Maqedonase e Juristëve të Rinj për Sloboden Peçat, përcjell PressOnline.al

Kandidati i VLEN-it nuk arriti deri në seancë plenare

Pas pensionimit të Ziberit, shumica qeverisëse e VLEN arriti ta shtyjë kandidatin e vet, Faton Selami, vetëm deri në Komisionin për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve, por jo edhe deri në seancë plenare. Arsyeja është mungesa e të ashtuquajturit “Badenter i madh” – shumica e nevojshme për votim.

Për të zgjedhur Avokatin e Popullit nevojiten votat e deputetëve nga komunitetet jo-shumicë. VLEN dhe VMRO-DPMNE kanë gjithsej 14 deputetë nga këto komunitete, ndërsa u mungojnë edhe gjashtë për të arritur shumicën. Pa mbështetjen e deputetëve të BDI-së ose të një pjese nga opozita shqiptare dhe deputetët e tjerë të pakicave, kjo është pothuajse e pamundur. BDI tashmë ka deklaruar se nuk do ta mbështesë kandidatin e VLEN-it.

Rreziku nga abuzimi në prag të zgjedhjeve

Edhe pse institucioni është i gjymtuar, nga Zyra e Avokatit të Popullit thonë se për zgjedhjet lokale do të funksionojnë njësoj si më parë – me linjë telefonike falas për raportimin e çdo shkeljeje të të drejtës së votës dhe me shërbime kujdestarie në Shkup dhe në zyrat rajonale.

Megjithatë, raporti vjetor i Avokatit të Popullit për vitin 2024 ka konstatuar qartë se Kuvendi nuk ka bërë asgjë për ta forcuar institucionin, as me plotësimin e vendeve vakante, as me ndryshimet ligjore të paralajmëruara. Kështu, në prag të zgjedhjeve, qytetarët mbeten me një institucion të gjymtuar, i cili vështirë se mund ta luajë rolin e tij si mbrojtës i të drejtave të njeriut. (PressOnline.al)