Kjo pjesë e platformës së Aleancës për Shqiptarët – e fokusuar te mbrojtja e identitetit kombëtar shqiptar – është një rikthim te baza politike dhe emocionale e çdo force shqiptare në Maqedoninë e Veriut: çështja kombëtare si themel legjitimiteti politik. Por ajo ka nevojë për më shumë sesa deklarata solemne.
Ja analiza, pikë për pikë:
1. Gjuha shqipe si gjuhë zyrtare – “zbatim real dhe pa kompromis”
Kjo është një kërkesë legjitime, por e vonuar. Ligji ekziston që nga 2019, por zbatimi i tij është selektiv, formal, dhe shpesh për sy e faqe. Institucionet shtetërore përdorin versionet shqipe si përkthime të dobëta, apo fare nuk i përdorin. Taravari kërkon “zbatim real” – por nuk e sqaron se si do ta sigurojë këtë. Pa një mekanizëm sanksionesh ndaj institucioneve që nuk e respektojnë ligjin, ky mbetet vetëm premtim.
Analizë: E drejtë në thelb, por pa mjet zbatimi konkret – retorikë bosh pa reformë ligjore.
2. Emërtimet tradicionale shqiptare – “ruajtje dhe promovim”
Përmendja e këtij aspekti është një sinjal politik: është adresuar ndjenja e zbehjes simbolike të shqiptarëve në emërtimet publike (rrugë, shkolla, vendbanime). Megjithatë, mungon një propozim për mekanizëm ligjor që detyron bashkitë apo pushtetin qendror të konsultohen me komunitetin shqiptar për çdo ndryshim emërtimi.
Analizë: Kjo pikë synon të mobilizojë emocionalisht bazën shqiptare, por praktikisht është e pazbatueshme pa ndërhyrje ligjore në Ligjin për vetëqeverisje lokale dhe në rregulloret komunale.
3. Trashëgimia kulturore shqiptare – “mbrojtje dhe restaurim”
Kjo është një fushë e braktisur totalisht nga të gjitha qeveritë shqiptare në vend. Mijëra objekte me vlerë kulturore shqiptare janë të rrënuara, të uzurpuara ose të paidentifikuara. Platforma nuk sqaron nëse Aleanca do të kërkojë fond të veçantë për këtë çështje në buxhetin shtetëror, apo do të angazhojë komuna shqiptare për të hartuar regjistër të trashëgimisë.
Analizë: Kauzë me peshë të madhe simbolike dhe identitare, por kërkon një strukturë të decentralizuar dhe ekspertizë profesionale, jo thjesht deklarata politike.
4. Forcimi i familjes tradicionale shqiptare dhe vlerave morale
Kjo është pjesa më e paqartë dhe e diskutueshme. Termat “vlera morale” dhe “familja tradicionale” janë të vagullta dhe shpesh përdoren për të krijuar ndarje ideologjike (progresistë vs konservatorë). Nëse nuk shoqërohet me masa konkrete – si mbështetje për familjet me shumë fëmijë, politika për emigracionin, mbështetje për të moshuarit – rrezikon të mbetet një frazë konservatore pa përmbajtje praktike.
Analizë: Retorikë konservatore që mund të shërbejë për të rifituar elektoratin tradicionalist, por pa ndikim real në politikë publike pa një agjendë të detajuar sociale.
Platforma ka fokus të qartë: të rizgjojë ndjenjën kombëtare shqiptare në një moment kur qeverisja FLEN është e diskredituar dhe BDI është e konsumuar. Por përveç toneve patriotike, mungon konkretizimi i mjeteve dhe mekanizmave të zbatimit. Në këtë formë, ajo më shumë mobilizon sesa zgjidh. Flaka